De ‘donkere kant’ van ETCS-only: wijdverspreide uitval van seinen in Tsjechië door uitval van GSM-R
Wijdverspreide signaleringsproblemen op lijnen met exclusief ETCS-bedrijf verstoorden afgelopen zaterdag ongeveer zes uur lang de treinen in Tsjechië. De oorzaak: een storing in het GSM-R trein-naar-grond communicatiesysteem. Wat betekent dit voor de overgang naar ETCS?
Na jaren van intensief werk, duizenden testritten, het opleiden van duizend machinisten en 500 treindienstleiders ter voorbereiding op de overgang naar exclusieve ETCS-signalering op de belangrijkste corridors vanaf januari vorig jaar, leek Tsjechië volledig voorbereid op de ETCS-overgang. Maar terwijl de eerste maanden zonder veel problemen verliepen, komt er nu een einde aan deze periode en niet alles is in handen van de spoorweginfrastructuurbeheerder of de exploitanten.
Het GSM-R systeem, dat geleverd en beheerd wordt door een externe aannemer, was zaterdag niet meer in de lucht, terwijl het cruciaal is voor ETCS-operaties. Maar ook op dit scenario was men niet onvoorbereid. “Gelukkig was het niet zo dat het hele systeem stopte met werken: er werd een back-up scenario geactiveerd en nu is alles weer normaal”, zei de Tsjechische minister van transport Kupka op de Tsjechische televisie op dezelfde dag.
Vertragingen en snelheidsbeperkingen
Het verkeer op de hoofdcorridors was zaterdag ongeveer zes uur lang beperkt. Zowel voor langeafstands- als regionaal vervoer hadden treinen meer dan een uur vertraging.
De staatsspoorwegmaatschappij České Dráhy sprak van “uitgebreide gevolgen voor het treinverkeer”. Treinen in het hele gebied van Praag naar Ostrava en Brno liepen meer dan een uur vertraging op en waren beperkt tot een maximumsnelheid van 100 km/u. Naar verluidt deed de storing zich zaterdag rond 5 uur ’s ochtends voor. De treinen die op dat moment op het spoor stonden, stonden ongeveer een half uur stil. Ze begonnen pas later weer te rijden nadat het verkeer geleidelijk was overgeschakeld op het oorspronkelijke Tsjechische seinstelsel dat vóór 1 januari van dit jaar functioneerde. De situatie begon pas rond 11 uur ’s ochtends te verbeteren, toen het systeem weer werkte.
De gevolgen van de storing in Tsjechië zijn ook voelbaar in Polen. Op de lijnen Katowice-Warschau, Wrocław-Poznań en Poznań-Gdańsk varieerden de vertragingen van 30 minuten tot bijna twee uur.
Een vlotte start
De belangrijkste corridors van Tsjechië rijden sinds januari met ETCS-exclusieve signalering, een grote stap in de overgang van het land naar digitale signalering. Locomotieven zonder ETCS zijn simpelweg niet toegestaan op meer dan 600 kilometer spoor. De seinstoring van afgelopen weekend toont echter aan dat ETCS kwetsbaar is.
Veel landen kiezen voor een andere aanpak en rusten lijnen uit met ETCS, maar schakelen nog niet volledig over op alleen ETCS signalering. Tsjechië leerde de donkere kant van ETCS kennen”, schreef de Tsjechische krant Hospodářské noviny (HN) na een dag vol treinvertragingen.
In de eerste maand na de omschakeling verliep alles uitzonderlijk: 99,1 procent van de treinen voltooiden hun reis zonder storingen te ondervinden die verband hielden met ETCS. Slechts 0,9 procent van de treinen vereiste een preventieve veiligheidsreactie, voornamelijk door ’trips’ die leidden tot automatische treinstops. Deze incidenten, die het vaakst voorkwamen in de buurt van Česká Třebová als gevolg van winterse omstandigheden, werden snel opgelost, met een gemiddelde herstarttijd van slechts 2 minuten en 51 seconden.
De oude seinen verwijderen?
De overgang naar ETCS-exclusieve operaties zal zeker leiden tot meer haperingen zoals in Tsjechië afgelopen weekend en laat zien dat je op alle scenario’s voorbereid moet zijn. Tsjechië blijft een van de koplopers met ETCS: een studie over de huidige implementatie van het European Train Control System (ETCS) door de Duitse mobiliteitsadviesgroep SCI Verkehr prees eerder de uitroldoelen van Tsjechië, naast België en Italië.
Er kan op zijn minst lering worden getrokken uit de uitval van GSM-R. Oorspronkelijk wilde de Tsjechische Spoorwegadministratie, Správa Železnic, dit jaar al beginnen met het geleidelijk verwijderen van oude seinen. Maar nu zou het wel eens wat langzamer kunnen gaan. “Het zal gebeuren wanneer we meer ervaring hebben met exclusieve exploitatie,” zei Jiří Svoboda, hoofd van de Spoorwegadministratie, zaterdagochtend tegen HN. “De betrouwbaarheid (van ETCS) is echter nog steeds erg goed.”
Lees meer:
- Uitrol ETCS in Tsjechië behoedt erfgoedtreinen voor uitsterven
- Tsjechië: Praags nieuwe spoorknooppunt van €7,4 miljard, uitrol van ETCS in januari een succes
