Aandelen Trainline tuimelen als Britse regering treinkaartjes opschudt

De aandelen van het populaire boekingsplatform Trainline daalden woensdag met bijna negen procent nadat de Britse regering details onthulde – zij het op een bijzonder wollige manier – over hoe haar nieuwe spoorweghervormingen de ticketverkoopsector zouden kunnen beïnvloeden. Het resultaat? Ze wil zichzelf de belangrijkste scheidsrechter en verkoper van treintarieven op het Britse netwerk maken.

De Britse minister van Transport is een breed adviesbureau gestart over het toekomstige beheer van het Britse spoorwegnet. In een reeks interviews met de media was Heidi Alexander in het beste geval onduidelijk, in het slechtste geval ontwijkend, over het onderwerp passagierstarieven. Dat heeft gevolgen gehad voor de bureaus die gespecialiseerd zijn in het vinden van betaalbare tarieven.

Trainline, het Britse bureau voor trein- en bustickets, kreeg een financiële klap door Alexander’s onzekerheid over de toekomst van de markt. Terwijl ze de lancering van de Britse spoorwegraadpleging promootte, liet ze doorschemeren dat de ticketverkoop wel eens onder controle zou kunnen komen van de nieuwe overkoepelende beheersquango, Great British Railways. Dat stuurde de aandelen de verkeerde kant op.

Een spoorweg die geschikt is voor de toekomst van Groot-Brittannië

De tarieven zijn bijna altijd de hoogste prioriteit voor passagiers, behalve wanneer de treinen helemaal niet rijden. De kosten van treinreizen bij het boekingskantoor (of, waarschijnlijker, de kaartjesautomaat) komen echter pas ter sprake op pagina 36 van het 50 pagina’s tellende raadplegingsdocument. “We denken dat de rol van de [Transport] Staatssecretaris in het waarborgen van de algemene betaalbaarheid van de tarieven in de primaire wetgeving zal blijven, waarbij het effect van Sectie 28(2) van de
Railways Act 1993, maar gewijzigd voor een post-franchising spoorweg,” zegt het document, dat nog genomineerd moet worden voor een Plain English award.

Alexander was misschien onduidelijk over de hoogte van de tarieven, maar ze was duidelijk genoeg over het regime dat ze van plan is in te voeren. De regering stelt voor om zichzelf de enige arbiter en verkoper van spoorwegtarieven op het Britse netwerk te maken. In paragrafen over “parameters en vangrails” staat dat de staatssecretaris het algemene tariefniveau zal beïnvloeden en beheren om de belangen van passagiers en belastingbetalers in evenwicht te houden. Aangezien die belastingbetalers de passagiers zijn, zou je meer evenwicht in hun algemene belangen verwachten. Helaas lijkt dat niet het geval te zijn.

Het probleem met Britse treinkaartjes

Ze zijn enorm duur. Het is legendarisch geworden. Deze week nog kwam het nieuws naar buiten van ene Kristina Coulson, die in Fowey woont, een dorp in Cornwall, in het zuidwesten van Engeland. Het dorp ligt aan een spoorlijn waar alleen vracht wordt vervoerd, maar had zijn eigen passagiersstation tot 1965, toen veel landelijke routes in het Verenigd Koninkrijk werden gesloten. Nu moet je voor treinreizen een matige reis maken naar Par, drie mijl (ongeveer 5 km) verderop. De meeste mensen in Fowey beschouwen een auto als een noodzaak in plaats van openbaar vervoer.

Dat was voor Kristina de reden om een nieuw voertuig te kopen. Ze vond wat ze wilde – alleen stond het te koop in Crewe, 380 km ten noorden en ongeveer vijf uur rijden. Zonder eigen auto besloot ze de trein te nemen. Maar, zoals elders gemeld, het spoortarief was, zelfs met tussenkomst van agentschappen, zoals gesplitste tickets en flexibele reisplannen, nog steeds rond de £200 (€235) voor de enkele reis. Belachelijk, een korte rit naar het nabijgelegen Newquay Airport, gevolgd door vluchten naar Malaga in Spanje, dan naar Manchester en een lokale bus naar Crewe kostte iets meer dan £50 (€56). De cijfers zijn niet geverifieerd, maar het principe staat vast: de trein kan enorm veel duurder zijn dan enorm veel verder vliegen.

Europa hoopt op Britse wensen

Een ingrijpende hervorming van de spoorwegen is iets waar Europa met gemengde gevoelens naar kijkt. Een gecentraliseerd prijsmodel betekent niet noodzakelijkerwijs dat treintarieven betaalbaarder worden – hoewel Duitse reizigers misschien anders denken na het succes van het Deutschlandticket, en Spanje plant een uniform tarief voor 2026. De Britse regering beweert altijd dat Groot-Brittannië tot de goedkoopste treintarieven van Europa behoort. Ze verzuimen er echter op te wijzen dat slechts enkele tarieven het goedkoopst zijn. Het sluiten van een overeenkomst gaat gepaard met veel nauwkeurig onderzoek. Vaak moet je bereid zijn om je te houden aan strikte reisroutes op vreemde tijden via omwegen en waarschijnlijk moet je op één been staan terwijl je een obscure kortingskaart laat zien. Overheidsinitiatieven? Weinig mensen herinneren het zich en veel minder mensen profiteerden van de Great British Rail Sale.

Een erfenis van het gefragmenteerde “geprivatiseerde” spoornetwerk van Groot-Brittannië is een verbijsterende reeks kaartjes voor dezelfde reis – afhankelijk van tijd, route en vervoerder, naast andere parameters. Het is deze complexiteit die de opkomst van bureaus zoals Trainline heeft aangewakkerd, die lagere tarieven voor passagiers zoeken. Nou ja, minder dure tarieven. Deze bureaus maken een gezonde winst, gebaseerd op een commissie van de “besparingen” voor passagiers. Maar nu de Britse regering een oogje heeft op die prijzenpot, heeft de aandelenmarkt gedaan wat de aandelenmarkt doet – en de eerst beschikbare dienst de stad uit gejaagd. Laten we hopen dat die verarmde beursmakelaars een agentschap hebben gebruikt om de goedkoopste deal te krijgen.