RailTech België: ‘Implementeer FRMCS zo snel mogelijk, maar onafhankelijk van ETCS’, zeggen verhuurders

In het hart van het Europese spoorwegnet is een stille revolutie aan de gang. Terwijl er veel aandacht wordt besteed aan hogesnelheidstreinen en nieuwe locomotieven, zijn de onzichtbare seinen en communicatiesystemen die alles soepel en veilig laten verlopen misschien wel de echte motor van de verandering. FRMCS wordt binnenkort die motor. En volgens Carole Coune, secretaris-generaal van de Association of European Rail Rolling Stock Lessors (AERRL), is het van vitaal belang voor de toekomst van het spoor in Europa.

AERRL, opgericht in 2021, vertegenwoordigt de negen aangesloten bedrijven die rollend materieel leasen in heel Europa. Deze verhuurders hebben zwaar geïnvesteerd in de Europese spoorwegsector, met huidige investeringen van 800 miljoen euro per jaar en plannen om dat te verhogen tot 1 miljard euro in 2027. Zoals Coune uitlegt, is een van de hoofddoelen van AERRL het ondersteunen van de visie van de EU van een enkele, interoperabele en veilige Europese spoorwegruimte. Dit houdt samenwerking in met andere belanghebbenden bij het spoor en Europese instellingen om uitdagingen te overwinnen en kansen te grijpen.

Een van de belangrijkste uitdagingen waar de spoorwegindustrie momenteel voor staat, is de overgang naar een geharmoniseerd European Rail Traffic Management System (ERTMS). AERRL pleit momenteel sterk voor de invoering van één gestandaardiseerd Europees treinbesturingssysteem (ETCS) in heel Europa, met name Baseline 3.4 (U kunt onze diepgaande analyse van deze kwestie hieronder lezen).

Dat komt deels omdat ze samen ongeveer 50 procent van de Europese ERTMS-vloot bezitten. Het is dan ook geen verrassing dat ze de huidige gefragmenteerde aanpak met verschillende baselines en niveaus in verschillende landen willen vermijden. Maar terwijl een gestandaardiseerde uitrol van ETCS cruciaal is, is het Future Railway Mobile Communication System (FRMCS), de opvolger van GSM-R, waar volgens Coune de toekomst van het spoor ligt.

Gelukkig zullen deze uitdagingen en kansen centraal staan op onze RailTech België conferentie in maart, waar industrieleiders, beleidsmakers en vernieuwers de toekomst van het Europese spoor zullen bespreken, in het bijzonder de overgang naar het 5G-gedreven communicatiesysteem. Terwijl digitalisering de sector hervormt, zal onze top een cruciaal platform bieden om te onderzoeken hoe FRMCS en andere technologieën van de volgende generatie de efficiëntie en interoperabiliteit van de Europese spoorwegnetwerken kunnen verbeteren. Lees hieronder meer en vergeet niet uit te kijken naar ons volledige video-interview met Coune dat binnenkort verschijnt….

FRMCS: de toekomst van het spoor

“FRMCS is een geavanceerder product dan GSM-R,” vertelt Coune aan RailTech, verwijzend naar het huidige systeem dat gebruikt wordt voor trein-naar-grond communicatie. “GSM-R is een prachtige technologie geweest, die lange tijd zeer stabiel is geweest en veel diensten heeft aangeboden. Nu met FRMCS is het doel om hetzelfde succesverhaal te hebben, maar met nog meer betrouwbaarheid en functies.”

GSM-R (Global System for Mobile Communications – Railway) is het huidige belangrijkste radiocommunicatiesysteem dat bij de Europese spoorwegen wordt gebruikt voor communicatie tussen machinist en controlecentrum, treinsignalering en veiligheidsoperaties. Zoals Coune stelt, heeft het goed werk geleverd en is het een grote stap vooruit geweest voor de veiligheid. Het is echter gebaseerd op steeds meer verouderde 2G-technologie, die traag is om de moderne databehoefte aan te kunnen.

Telecomproviders en spoorwegnetwerken zijn inderdaad bezig met het uitfaseren van op 2G gebaseerde systemen, wat naar verwachting de komende tien jaar zal gebeuren – vooral omdat ze niet de capaciteit hebben om belangrijke toekomstige innovaties op het spoor te ondersteunen, zoals autonome treinen en AI-gestuurde monitoring. De zorg van AERRL is dat GSM-R weliswaar een gestandaardiseerde en stabiele technologie was, maar binnenkort geleidelijk plaats zal maken voor nieuwere technologie. Er is een duidelijke behoefte aan consistentie in de overgang tussen communicatienetwerken en hun vermogen om te communiceren met bestaande ETCS-technologieën.

Van GSM-R naar FRMCS

Om met het oudere systeem te beginnen, benadrukt ze dat de invoering van GSM-R nog steeds niet uniform is in heel Europa. Het grootste deel van het Poolse netwerk is bijvoorbeeld nog niet uitgerust met GSM-R; ondertussen bereiden andere landen zich voor om het systeem in te ruilen voor FRMCS. Voor AERRL is de uitrol van een standaardtechnologie voor het hele Europese netwerk essentieel. Daarom is het voor hen ofwel noodzakelijk om een gecoördineerde uitrol van één technologie te garanderen, ofwel om te garanderen dat locomotieven zowel met GSM-R als met FRMCS kunnen werken. Wat ze in feite willen is uniformiteit of compatibiliteit.

Het nieuwe op 5G gebaseerde systeem biedt snellere, veiligere en gegevensrijke communicatie, waardoor betere realtime videobewaking, voorspellend onderhoud en volledig digitale treinoperaties mogelijk worden. Duitsland timmert aan de weg met Deutsche Bahn die FRMCS test op belangrijke routes, waaronder het Stuttgart Digital Node project. Frankrijk is ook begonnen met proeven en de SNCF integreert FRMCS in hogesnelheidscorridors, terwijl Zwitserland het systeem test als onderdeel van de modernisering van zijn nationale spoorwegen.

De komende hindernissen voor 5G

De overgang naar FRMCS gaat echter gepaard met grote uitdagingen. De kosten zijn uiteraard een grote hindernis, aangezien de upgrade van GSM-R uitgebreide veranderingen in de infrastructuur vereist, waaronder nieuwe radiotorens, boordapparatuur en netwerkintegratie. Afgezien van het geld kan het veranderen van communicatiesysteem het dagelijkse spoorverkeer verstoren, terwijl treinen die op oudere GSM-R-netwerken rijden compatibiliteitsproblemen kunnen ondervinden.

Dit alles vereist zorgvuldige coördinatie en tests om veiligheidsrisico’s en operationele hoofdpijn te voorkomen. En net als ETCS ziet de invoering van FRMCS er erg gefragmenteerd uit, omdat sommige landen agressief te werk gaan terwijl andere een grote achterstand hebben. Dit alles zet AERRL en de EU-doelstelling van naadloze interoperabiliteit op het spel. Dit is vooral het geval nu de Europese Commissie er naar verluidt op aanstuurt om het speciale investeringsmechanisme van de EU voor vervoer, Connecting Europe Facility (CEF), te beëindigen en tegelijkertijd aangeeft dat toekomstige financiering voor spoorwegprojecten, waaronder FRMCS, met onzekerheden kan worden geconfronteerd.

Ondertussen vraagt AERRL om duidelijke deadlines, kostenramingen en compatibiliteitsinformatie over hoe de uitrol van FRMCS er in Europa uit zal zien. “We weten nog niet precies wat de kosten zullen zijn,” geeft Coune toe. “Dus de definitieve specificaties zijn nog niet beschikbaar, als ik me niet vergis, dus we denken dat we subsidies nodig zullen hebben.” Omdat de kosten, technische details, timing en standaarden onduidelijk zijn en de implementatie van FRMCS aanvankelijk niet in bestaande budgetten was opgenomen, zal financiële steun van de EU cruciaal zijn voor het succes ervan.

Gescheiden uitrol van ETCS en FRMCS

En het gebrek aan duidelijkheid blijkt een grote zorg te zijn voor verhuurders van rollend materieel. “Zolang je geen duidelijke deadlines hebt, kun je je investeringen niet plannen en organiseren,” stelt Coune. “En dat is een probleem voor investeerders,” zoals de verhuurders van rollend materieel.

Interessant is dat, hoewel AERRL het belang benadrukt van de compatibiliteit van FRMCS met ETCS, het nog steeds de eerste afzonderlijk van de tweede wil implementeren om dure upgrades te vermijden die onvermijdelijk gepaard zouden gaan met elke update van de ETCS-basislijn, waardoor de uitrol van FRMCS zou worden vertraagd. De ETCS 3.4 baseline moet kunnen praten met zowel GSM-R als FRMCS, dus is het logisch om bij de uitrol van FRMCS niet te focussen op het updaten van het huidige ETCS, maar wel op het voorzien van een interface tussen BL 3.4 en FRMCS.

“We willen heel duidelijk dat FRMCS zo snel mogelijk wordt geïmplementeerd, maar wel onafhankelijk van ETCS”, zegt Coune. “We willen FRMCS kunnen gebruiken, maar prioriteit geven aan ETCS Baseline 3, en in het bijzonder Baseline 3.4 omdat we vinden dat dat echt de standaard moet zijn.”

Een echt Europees product

Behalve over praktische zaken gaat FRMCS niet alleen over technische upgrades; het gaat over de toekomst van het Europese spoor. Coune gelooft dat het door 5G aangedreven systeem een “prachtig voorbeeld van Europese innovatie en Europese technologieën” zou kunnen zijn dat wereldwijd geëxporteerd zou kunnen worden. Maar om dit te bereiken is een succesvolle uitrol in Europa essentieel.

In de komende vijf jaar staat of valt de visie van AERRL voor het Europese spoor met een succesvolle en gestandaardiseerde invoering van ERTMS-technologie, waarbij FRMCS een centrale rol speelt. De roep om definitieve tijdlijnen, gedetailleerde kostenramingen en gegarandeerde compatibiliteitsrichtlijnen van de EU is niet alleen een pleidooi voor administratieve efficiëntie; het is een roep om het toekomstbestendig maken van een vitaal transportnetwerk. Zoals Coune het kort samenvat, is de sleutel “de invoering van één gestandaardiseerde ERTMS-technologie”. Nu FRMCS binnenkort tot de kern behoort, is het in wezen tijd om de technologie meer holistisch te gaan benaderen.

Met tal van andere panels en workshops over de hot topics van onze sector, kom naar RailTech Belgium 2025 om bruikbare inzichten te verwerven, in contact te komen met marktleiders en de toekomst van het spoor in België en daarbuiten vorm te geven. Bekijk ons conferentieprogramma en verzeker je vandaag nog van een plaats – inschrijvingen zijn nu open!

Lees meer:

• ERTMS: wat is Baseline 3 en waarom waarschuwen verhuurders van rollend materieel de EU ervoor?
• Wereldwijde uitgaven aan 5G, LTE spoorwegcommunicatie ‘groeien met 23%’ tegen 2027
• Vertrouw niet op ons: toekomstige EU-spoorfinanciering onzeker, zegt Commissie