RailTech België: ERTMS, basislijnen en grenzen – wat we kunnen leren van de Belgische uitrol
Het is nog maar acht weken tot RailTech Belgium, onze top in Brussel die de knapste koppen uit onze sector samenbrengt om de grootste uitdagingen aan te pakken waarmee het spoor vandaag wordt geconfronteerd. Het zal niemand verbazen dat de vaak hoofdpijn veroorzakende invoering van ERTMS en de speciale plaats van België binnen de uitrol van ERTMS in Europa daar deel van uitmaken. Dit is wat we voor je in petto hebben op de conferentie over Europa’s gestandaardiseerde spoorwegsignaleringssysteem…
De verwarring rond Europa’s gestandaardiseerde veiligheidssysteem voor signalering ERTMS – de schaal, de verschillende types, de complicaties van het overschakelen van meerdere oudere systemen – is ontelbaar. Maar één ding is zeker: Europese spoorwegmaatschappijen komen onder steeds zwaardere druk te staan van de EU om de uitrol te versnellen.
De Europese Commissie heeft al gewaarschuwd dat lidstaten “niet op ons moeten vertrouwen” voor langetermijnfinanciering, omdat de financiële steun voor ERTMS-installaties mogelijk zal afnemen. Dat is vooral het geval met de deadline van augustus 2026 voor de Herstel- en veerkrachtfaciliteit van de EU in het verschiet, nu UNIFE de EU-lidstaten waarschuwt dat ze miljarden euro’s aan spoorwegfinanciering op tafel kunnen laten liggen – die uiteraard gebruikt zouden kunnen worden voor het upgraden van signaleringssystemen – als ze de “noodzakelijke mijlpalen en doelstellingen” niet halen.
In wezen is de boodschap van alle kanten duidelijk als het op ERTMS aankomt: zorg dat het klaar is, en zorg dat het snel klaar is. En dit is waar België een bijzonder interessant geval wordt.
Belgische ERTMS: succes en kopzorgen in een Europese context
Op dit moment is 79 procent van het Belgische netwerk bedekt met ETCS, een van de hoogste percentages in Europa. Maar snel handelen heeft ook nadelen. België was er vroeg bij, met zijn lappendeken van verschillende ERTMS-niveaus en basislijnen, waardoor het de technologie veel sneller kon uitrollen dan bijvoorbeeld zijn buurland Nederland, dat een uniforme niveau 2-uitrol in één keer probeerde (spoiler alert; dat ging niet volgens plan).
Dat betekent echter dat delen van het netwerk nog steeds werken op oudere ERTMS-niveaus en basistechnologie, wat kan leiden tot interoperabiliteitsproblemen – vooral aan de grens – nu Europa overschakelt op steeds snellere communicatietechnologie. En dat is niet alleen een Belgisch probleem; het geldt voor heel Europa. Verhuurders van rollend materieel hebben al de alarmbel geluid dat compatibiliteitsproblemen met de vloot en de infrastructuur kunnen leiden tot hogere kosten en vertragingen van projecten op het hele continent zonder een meer uniform systeem – dat ERTMS had moeten bieden.
En dan is er nog de vraag hoe je een levend spoor overzet op ERTMS en toch treinen blijft laten rijden. Lokale gemeenschappen zijn niet altijd blij met de onderhoudswerkzaamheden die daarvoor nodig zijn. België, net als de rest van Europa, wordt geconfronteerd met de constante evenwichtsoefening om over te schakelen op digitale signalisatie zonder massale verstoring van passagiers- en goederendiensten. En dan hebben we het nog niet eens over de overgangsperiode, waarin treinen zowel met ERTMS als met oudere systemen moeten kunnen rijden, wat nog meer complexiteit met zich meebrengt.
RailTech België brengt mensen samen in het hart van Europa’s ERTMS uitrol
De uitrol van ERTMS in België roept in feite grote vragen op rond ERTMS: hoe kunnen spoorbeheerders de overgang doorzetten zonder de dagelijkse operaties te laten ontsporen? Hoe moeten landen omgaan met de interoperabiliteitskloven die ontstaan door een gemengd landschap van ERTMS-basislijnen? En natuurlijk, cruciaal, hoe zorgt de sector voor financiering nu de EU dreigt terug te treden? Hier komt ons panel van experts van wereldklasse, die deze kwesties rechtstreeks zullen aanpakken op RailTech België.
Van het pan-Europese perspectief van de Europese coördinator van ERTMS, Matthias Ruete, tot de COO van Infrabel, Jochen Bultinck, tot de directeur-generaal van UNIFE, Enno Wiebe, de CEO van Nordic Signals, Thilde Restofte Pedersen, en Alexandre Bétis, CEO van The Signalling Company, onze sprekers benaderen de kwestie vanuit alle verschillende perspectieven. Dit zijn de mensen in het hart van Europa’s spoorwegtransformatie, die in realtime te maken hebben met de invoering van ERTMS. Verwacht harde waarheden, inzichten uit de sector en misschien zelfs enkele antwoorden op Europa’s grootste spoorwegprobleem.
Als je deel wilt uitmaken van het gesprek over de toekomst van de Europese signalisatie, dan is RailTech België de plek waar je moet zijn.
Met tal van andere panels en workshops over de hot topics van onze sector, kom naar RailTech Belgium 2025 om bruikbare inzichten te verwerven, in contact te komen met marktleiders en de toekomst van het spoor in België en daarbuiten vorm te geven. Bekijk ons conferentieprogramma en verzeker je vandaag nog van een plaats – inschrijvingen zijn nu open!
Lees meer:
- Meer dan 50 treinen reden vorig jaar door rood in België. Maakt de 79% ETCS-dekking een verschil?
- ERTMS: Wat een nieuwe aanbesteding onthult over de ‘herijkte’ uitrol van NL
- EQOS Energie wordt Stadsbader Rail als Belgisch infrabedrijf breidt spoorportfolio uit
- NMBS dient teruggeschroefd treinplan opnieuw in ondanks bezwaren
- België: NMBS stopt met verkoop van sommige intl. tickets aan loket in meerdere stations
