Treinverbinding met Aken is weer op de agenda geplaatst
De Nederlandse Staatssecretaris Vivianne Heijen wil de heropening van de spoorlijn Hamont-Weert voor het personenvervoer onderzoeken, zo werd deze lente al bekendgemaakt.
In februari 2021 stemde het Belgische parlement over een motie waarin de regering wordt gevraagd de heropening van de spoorverbinding tussen Weert (NL) en Hamont, in Limburg, te steunen.
Daar is de “IJzeren Rijn” weer
Deze verbinding maakte eigenlijk deel uit van wat ooit de “IJzeren Rijn” werd genoemd, een directe verbinding voor het goederenvervoer per spoorgoederen tussen de haven van Antwerpen en het Ruhrgebied. Het voorgestelde project werd definitief stopgezet vanwege verzet van de kant van de Nederlanders.
Het huidige nieuwe project op dezelfde lijn maakt deel uit van de aanleg van een aantal grensoverschrijdende passagiersverbindingen. De Nederlandse Tweede Kamerleden hebben opgeroepen tot het opstellen van een actieplan en volgens sommigen onder hen kan wat betreft Weert-Hamont snel een beslissende stap worden gezet.
“De Tweede Kamer neemt altijd moties aan voor grensoverschrijdende verbindingen, maar die verdwijnen vervolgens in de kelders van het gebouw om daar stof te vergaren. Dit moet stoppen’, zei hetzelfde parlementslid.
Elektrificatie
De elektrificatie van de negen kilometer spoor tussen Weert en Hamont was vijf jaar geleden opgenomen in een regeerakkoord van het vorige kabinet Rutte. Het biedt een directe verbinding met Antwerpen en Belgische reizigers met intercitytreinen naar Eindhoven en de Randstad.
Maar de kosten zijn hoger dan verwacht. Aan Belgische kant zou volgens berekeningen van de Vlaamse overheid de elektrificatie en eventuele uitbreiding met een tweede spoor van het 8 kilometer lange Nederlandse traject 35 miljoen euro kosten. Maar volgens ProRail-ramingen zou dit bedrag eerder tussen de 50 en 150 miljoen euro oplopen.
Een Belgische vereniging heeft geprobeerd de werking van batterij- of waterstoftreinen te promoten, maar geen van deze treinen is goedgekeurd door NMBS of NS, of zelfs door een privé-operator. Te weinig bestelde treinen zou hoge kosten met zich meebrengen.
Goedkoper
De provincie, de gemeente Weert en de Vereniging voor Reizigers en Vervoer per spoor vinden dat dit veel goedkoper kan. Ze geloven dat er veel kansen weggelegd liggen via Europese subsidies. Daarover hebben ze in juni ook een petitie ingediend bij de Tweede Kamer. Staatssecretaris Heijnen moet daar in de komende weken een besluit over nemen.
Internationaal verkeer
Hier duiken ook de lijnverbindingen in Nederland tussen Eindhoven, Heerlen en vervolgens Aken op in het verhaal. Terwijl hierover in principe overeenstemming werd bereikt, zijn er vervolgens een aantal praktische belemmeringen ontstaan, zoals de bezetting van het spoor en de capaciteitsproblemen in bepaalde stations. De staatssecretaris merkte op: “Ik kan niet toveren. Maar ik kom er met bijzondere aandacht op terug omdat de band met Aken erg belangrijk is”, vertelde ze in de parlementaire commissie.
Inhoudelijk benadrukte staatssecretaris Heijnen ook dat ze met haar Belgische en Duitse collega’s heeft afgesproken wat er concreet kan worden gedaan op het gebied van grensoverschrijdende spoorverbindingen.
“We weten hoe lang het kan duren om internationale openbaarvervoerprojecten af te ronden. Bestuurders zeggen vaak hoe belangrijk ze zijn, maar ze worden uiteindelijk niet snel gerealiseerd”, stelt staatssecretaris Heijnen. Ze hoopt dit patroon te kunnen doorbreken.
Dit najaar komen er voorstellen omtrent dit project, zei de staatssecretaris in juni. Inmiddels is de Nederlandse provincie al vast in actie gekomen.
