Spoorinfrastructuur Belgische havens is prioriteit

Er wordt volop geïnvesteerd in spoorinfrastructuur in de Belgische havens. Er is een groot potentieel om de havens verder te omsluiten via het spoor. Dat bleek op het congres van RailTech Belgium waar Erik Van Meensel, spoorexpert bij minister Gilkinet, Heidi Hendrix van Infrabel en Thierry Vanelslander, professor aan het Departement Transport en Ruimtelijke Economie van de Universiteit Antwerpen, de grote geplande en lopende projecten toelichtten.

België herbergt grote havengebieden, die via een uitgebreide spoorinfrastructuur met het achterland zijn verbonden. Nu de Belgische regering heeft besloten om het volume van het goederenvervoer per spoor tegen 2030 te verdubbelen, zijn alle ogen gericht op de verbetering van de infrastructuur om deze inspanning te vergemakkelijken. Van Meensel, spoorexpert op het kabinet van Vicepremier & Minister van Mobiliteit Georges Gilkinet, besprak de spoorvisie 2040. Met dat plan wil de Belgische federale overheid het goederenvervoer via het spoor beter faciliteren en de modal shift vergroten. Minstens zo belangrijk is dat de overheid de optimale marktomstandigheden wil creëren om het spoor tot bloei te laten komen, onder meer door een gelijk speelveld voor goederenvervoer te creëren. “De regering heeft een lange termijnvisie op het spoor”, zegt Erik Van Meensel. “Het beleid heeft mee rekening gehouden met de suggesties van de sector zelf. Er wordt meer dan ooit geïnvesteerd in het spoor.”

Geplande projecten

Infrastructuurbeheerder Infrabel investeert fors in de uitbreiding en modernisering van de spoorinfrastructuur in de havens, zoals de haven van Antwerpen. Heidi Hendrix van Infrabel gaf een overzicht van de lopende en geplande projecten, en stond stil bij de doelstellingen van Infrabel. “Infrabel heeft duidelijke doelstellingen voor de komende 10 jaar”, zegt Hendrix. “We behouden wat operationeel is. Er wordt meer dan ooit in het spoor geïnvesteerd, maar ook in digitalisering en procesoptimalisatie. We proberen de sporen te verdubbelen en te elektrificeren waar we kunnen. Er is veel nieuwe railinfrastructuur voorzien. We gaan ook de knelpunten aanpakken. We willen meer industrie koppelen aan het netwerk.”

Investeringen

Hendrix geeft enkele voorbeelden. “In de haven van Antwerpen wordt er volop geïnvesteerd, onder meer in nieuwe toegangen naar Nederland. Ook worden nieuwe spoorlinken tussen de haven van Gent en Antwerpen en tussen Zeebrugge en Antwerpen bestudeerd. De laatste jaren werd er ook veel in Zeebrugge geïnvesteerd (133 miljoen euro) en North Sea Port (100 miljoen euro). Meer toegang betekent meer flexibiliteit.” Er zijn volgens Hendrix wel nog uitdagingen, onder meer naar het verzamelen van data. “We hebben nog niet alle data die we willen hebben. Momenteel wordt een nieuw IT-infrastructuur gebouwd. Infrabel benadrukt dat het het niet allemaal alleen kan. Iedereen die kan helpen, mag zich aanbieden.”

Uitdagingen

Tot slot was er nog een lezing van Vanelslander. Hem viel wel een aantal zaken op. “Het spoor doet het goed bij de maritieme industrie omdat het goedkoper is. Maar de flexibiliteit ligt wel lager. De haven kent wel veel uitdagingen. Dan denk ik maar aan de haventoegang, parking, toegang tot het netwerk, preventief onderhoud en de last mile. Prijsregularisatie en een gelijk speelveld zijn belangrijk. Vermijd monopolies.”