‘Concurrentie op het spoor in het buitenland toont aan dat het goed werkt’

Na het openstellen van de markt voor goederenvervoer per spoor, is de weg voorwaarts om hetzelfde te doen voor het personenvervoer, met meer concurrentie tussen exploitanten op het spoor. Dat is de visie van de Europese Commissie. Op RailTech Belgium gingen verschillende spelers hierover in debat.

In België is de koers op nationaal niveau anders uitgezet, waarbij de federale overheid bezig is om opnieuw een contract van 10 jaar te gunnen aan de nationale operator NMBS. Verschillende spelers gingen met elkaar in debat op RailTech Belgium over de voor- en nadelen van marktopening en het belang voor de passagier.

Kwaliteit

Katharina Dekeyser van ALLRAIL, de Alliantie van Nieuwkomers op het Passagiersspoor in Europa, vertegenwoordigt onafhankelijke spoorvervoerders, is vast voorstander om de markt open te stellen. “Slechts één provider op het treinnet vind ik geen goed idee. Laat de spelers met elkaar in concurrentie gaan. Voorbeelden in het buitenland, zoals Oostenrijk en Tsjechië, tonen aan dat het goed werkt. Het heeft voordelen voor de hele markt. De kwaliteit wordt beter. Het komt de passagiers ten goede, en je kan er geld mee besparen.”

Monopolie doorbreken

Adriaan Roest, marktmanager bij Panteia, een toonaangevend en datagedreven onderzoeks- en adviesbureau dat klanten helpt brede welvaart te realiseren, ziet een liberalisering van het personenvervoer op het spoor in Nederland niet snel gebeuren. “Ik kan me niet inbeelden dat er naast de NS nog private spelers op het spoor zouden rijden. Ik zie wel mogelijkheden voor internationale treinen. Zo zou het Eurostar-monopolie kunnen doorbroken worden.”

Geen plaats

Kees Smilde van TreinTramBus, een onafhankelijke ledenvereniging die opkomt voor de belangen van alle gebruikers van het openbaar vervoer, ziet een liberalisering voor het personenvervoer op het Belgisch spoornet eveneens niet snel gebeuren. “Er is gewoon geen plaats. Op nogal wat voor spoorverbindingen – bijvoorbeeld tussen Brussel en Antwerpen – is er geen plaats. Sowieso gaan er ook aanpassingen door Infrabel moeten gebeuren. Ik zie wel mogelijkheden voor het internationaal treinverkeer, bijvoorbeeld naar Luxemburg.

Smilde stelt wel een aantal voorwaarden om de liberalisering van het spoor te doen slagen. “Het moet goed gereguleerd en gecoördineerd zijn. Er moet één tarief zijn, anders gaan we reizigers verliezen. Er moet een eenheid van aanbod en informatie naar de reiziger zijn. Maar goed, probeer het. Geef het een kans. Voorbeelden in andere landen, zoals Duitsland, tonen dat het werkt.”