Aantal mensen dat omkomt op Belgische overwegen blijft stabiel

Het aantal ongevallen bij overwegen in België nam weliswaar af in 2018, maar het aantal dodelijke slachtoffers bleef steken op negen. Dat zijn er net zo veel als in 2017. Er deden zich 38 ongevallen voor bij overwegen het afgelopen jaar. Een jaar eerder waren dat er nog 51.

De meeste ongelukken gebeuren tijdens de ochtend- en middagspits en de slachtoffers zijn doorgaans buurtbewoners boven de zeventig, zo blijkt uit onderzoek van Infrabel. “Een vals gevoel van veiligheid omdat men de plek goed kent, werkt ongevallen onmiskenbaar in de hand”, meent de spoorbeheerder. Volgens Infrabel zijn onvoorzichtig gedrag en niet naleven van de verkeersregels nog altijd de voornaamste oorzaak van de ongelukken. Ook het aantal zwaargewonden (3) bleef in 2018 net zo hoog als in 2017.

Minder overwegen

Met uitzondering van het jaar 2016 is het aantal mensen dat om het leven kwam op een Belgische overweg nog niet echt gedaald. In 2014 en 2015 vielen er elf doden, in 2016 waren dat er vier.

Net als in Nederland is ook het Belgische beleid erop gericht om het aantal overwegen te verminderen. Vorig jaar schafte Infrabel er zestien af en stelde er acht buiten dienst. Ook investeerde de spoorbeheerder 39 miljoen euro in de veiligheid. Er zijn nu nog 1.713 overwegen in ons buurland, een daling van ruim 17 procent vergeleken met 2005. Van die 1.713 zijn er 1.496 publieke en 217 private overwegen. Meer dan 95 procent van de publieke overwegen is uitgerust met verkeerslichten, bellen en/of slagbomen.

Identiteitskaarten

Daarnaast probeert Infrabel met campagnes de veiligheid rond spoorwegovergangen te vergroten. Voor het grote publiek startte de spoorbeheerder in 2018 een experiment op sociale media om te laten zien wat de impact is bij een botsing met een trein. In het havengebied van Antwerpen gaf het bedrijf voorlichting aan zo’n duizend vrachtwagenchauffeurs over de gevaren van op het laatste moment doorrijden bij de veelal onbewaakte overwegen. Het aantal geregistreerde ongevallen in havens daalde van achttien incidenten in 2017 naar tien in 2018.

Om ervoor te zorgen dat hulpdiensten sneller kunnen optreden bij een ongeluk begint Infrabel vanaf komende zomer met de invoering van ‘identiteitskaarten’ voor overwegen. Het gaat om stickers die bij elke overweg worden aangebracht met daarop specifieke kenmerken als overweg- en lijnnummer. Met die stickers moet het ook voor de verkeersleiding makkelijker worden om de plek van het ongeluk te lokaliseren en direct de machinisten van naderende treinen te informeren.

Nederland

In Nederland komen er jaarlijks gemiddeld elf mensen om het leven komen bij een overwegongeval op het spoor. De Onderzoeksraad voor Veiligheid noemde dat aantal in de zomer van 2018 nog “onacceptabel”. De Raad stelde in het rapport in het rapport ‘Overwegveiligheid – Een risicovolle kruising van belangen’ dat het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat meer aandacht moet hebben voor overwegveiligheid.

In een reactie op dat rapport maakte staatssecretaris Stientje van Veldhoven een paar maanden later bekend met alle betrokken partijen te streven naar nul slachtoffers. Om dat doel te bereiken worden alle overwegen die niet beveiligd zijn door spoorbomen en bellen binnen vijf jaar opgeheven of beveiligd.