‘Heetwatertrein van Infrabel reed te weinig uit’
Het Vlaams Belang stelt vast dat de heetwatertrein’ voorlopig niet meer uitrijdt, en sinds zijn officiële start amper is uitgereden. Dat concludeert de partij op basis van cijfers die minister Gilkinet in de Kamer deelde.
Vorige zomer werd de trein voorgesteld door spoornetbeheerder Infrabel in Visé nabij Luik aan Federaal Minister Gilkinet en Vlaamse NVA-Minister Demir. De bedoeling was dat deze 180 meter lange “H2O-trein” tientallen kilometer aan spoorbedding, per dag, onkruid vrij zou houden, maar uit een antwoord op een schriftelijke vraag van Vlaams Belang Kamerlid Pieter De Spiegeleer aan minister Gilkinet (ECOLO) blijkt dat slechts 115 kilometer van de ruim 8.000 km Belgische spoorwegen werden besproeid met de heetwatertrein. “Veel minder dus dan de door Infrabel initieel aangekondigde – en ook al vrij bescheiden – doelstelling. Die teleurstellende 115 kilometer is bovendien integraal gelegen in de provincie Luik”, zegt Pieter De Spiegeleer. “In juni 2022 vertrok de trein voor het eerst in Visé, nabij Luik, één jaar en 115 kilometer later is het pronkstuk van Infrabel nog niet buiten zijn Luikse comfortzone geraakt.”
Duur
Volgens De Spiegeleer is de heetwatertrein ook vrij duur als alternatief. “Dit alternatief dat vorig jaar met veel animo werd aangekondigd blijkt naast vernieuwend, vooral duur en weinig efficiënt te zijn, met als resultaat dat het pesticidegebruik op het spoor een ‘noodzakelijk kwaad’ blijft, maar dat er bovendien – en niet in het minst – meer en meer Infrabelpersoneel opgevorderd wordt om kruid manueel te verwijderen. Veiligheid op het spoor is uiteraard ook voor het Vlaams Belang prioritair, maar met peperdure groene uitvindingen als deze heetwatertrein, is niemand bij gebaat. Noch de belastingbetaler, noch de reiziger, noch de spoorarbeider. Deze alternatieven staan vaak ver van het ecorealisme dat het Vlaams Belang nastreeft, zijn bovendien duur en vergen zaken die niet tot de kerntaken van het Infrabel personeel behoren.”
Actieplan
Sinds vele jaren maakt Infrabel gebruik van een combinatie van maatregelen ter bestrijding van het onkruid en de vegetatie in en langs de sporen. Het doel van Infrabel is om het gebruik van herbiciden/chemische stoffen te verminderen en een beroep te doen op andere middelen en maatregelen. “We zetten dus ons actieplan verder om het aantal herbiciden te verminderen en te vervangen door milieuvriendelijkere en technisch/economisch haalbare alternatieven”, zegt Thomas Baeken van Infrabel. “De nadruk ligt op de vermindering van de behandelde oppervlakte van de bijsporen en van specifiek gevoelige zones. In de bijsporen, zoals de rangeerstations, wil dit actieplan de behandelde oppervlaktes tegen eind 2023 met de helft verminderen.”
De afwijkingen op het pesticideverbod en het gebruik van chemische middelen (glyfosaat) door de regionale overheden (Vlaanderen, Wallonië, Brussel) blijven volgens Infrabel noodzakelijk om het aantal interventies in de sporen te beperken en zo ook de impact op de regelmaat van de treinen te beperken. “De alternatieve technieken kunnen immers nog niet structureel op grote schaal worden toegepast.”
Hoofdsporen
Voor de hoofdsporen maakt Infrabel gebruik van een gerichte sproeitrein die normaal gezien 2 x per jaar wordt ingezet (in het voorjaar + het najaar). Deze trein wordt gehuurd van een private partner (via een openbare aanbesteding, momenteel Weedfree) zoals de andere Europese infrastructuurbeheerders dit ook doen. Voor de bijsporen (vb. in rangeerstations) maken we dan gebruik van manuele, mechanische technieken (maaien, wieden, rooien). Daarnaast wisselt het sinds vele jaren gegevens uit met andere infrastructuurbeheerders en werkt het ook samen met universiteiten en labo’s om bioherbiciden (biologische onkruidverdelgers) te ontwikkelen en milieuvriendelijkere technieken.
Prototype
In juni 2022 is een prototype van de heetwatertrein voorgesteld en worden testen uitgevoerd op het terrein. “De resultaten zijn bemoedigend maar tonen aan dat de trein in zijn huidige configuratie niet toelaat om het volledige spoornet onkruidvrij te houden”, zegt Thomas Baeken. “Verdere ontwikkelingen zijn nodig om de werksnelheid te verhogen (nu kan de trein maar 20 kilometer per uur rijden), de vegetatie te detecteren en te automatiseren (om enkel het aanwezige onkruid in de ballastbedding en de veiligheidspistes te behandelen), de aansturing van de sproeikoppen te automatiseren en het water- en energieverbruik te vergroenen (waterpomp).”
In afwachting van de verfijning/verbetering van dit eerste concept rijdt de heetwatertrein momenteel niet uit. Op basis van de testen en analyses zullen we ook kunnen bepalen hoeveel treinen er nodig zijn om aan de behoeften van het spoornet te voldoen, rekening houdend met de huidige financiële middelen. Zo kunnen ook de nodige budgetten hiervoor worden bepaald”, zegt Baeken. “Er moeten ook de nodige procedures worden gevolgd en de nodige vergunningen worden gekregen, iets waar we ons de komende periode op gaan concentreren.”
De heetwatertrein zou volgens Infrabel in de toekomst één van de oplossingen kunnen zijn voor de onkruidbeheersing in combinatie met andere maatregelen: alternatieve en preventieve technieken. “Samengevat zijn er dus de mechanische technieken, de alternatieve aanplanting en de elektrische technieken”, zegt Baeken. “Bij de afweging van deze technieken en alternatieven wordt de veiligheid van de spoorexploitatie, werknemers en reizigers vooropgesteld. Er wordt ook gekeken of de technieken operationeel, technisch en financieel haalbaar zijn én de globale milieu-impact wordt overwogen.”
Lees ook:
