ProRail, Lineas and Alstom demonstreren automatisch rangerende loc op GoA4
De Nederlandse spoorbeheerder ProRail, spoorgoederenvervoerder Lineas en treinenbouwer Alstom hadden eerder deze week een Europese primeur met een automatisch rangerende locomotief op GoA4. Zusterpublicatie SpoorPro was erbij op een mistig rangeerterrein in het Noord-Brabantse Oosterhout.
Programmamanager Automatic Train Operation (ATO) van ProRail Johanna Kijff lacht. “Maar de mist zal ons niet deren. Eigenlijk is ATO daar juist voor bedoeld natuurlijk: dat je een trein automatisch kunt laten rijden, remmen en rangeren, ongeacht de omstandigheden.” Abel Poelaert van Alstom Group nuanceert: “Maar we hebben nooit getest bij mist. Maar oké, dat maakt deze test nog interessanter. Kunt u zien dat het inderdaad werkt wat we hebben ontwikkeld.”
Natuurlijk was er voorafgaande aan de primeur al uitgebreid getest met de goederenlocomotief in Oosterhout. Vandaar dat geen van de partners erg nerveus was, maar eerder trots op het bereikte resultaat. De test liet zien dat de locomotief een object op het spoor kan herkennen, een verkeerde stand van de wissel bijtijds opmerkt én uit zichzelf een wagon kan koppelen.
Dat alles begint met waarneming door het obstakeldetectiesysteem (ODS). Als dat systeem iets constateert dat niet in de haak is, geeft het dat door aan het ATO-systeem, dat daarop adequaat moet reageren. Deze afstemming moet de basis vormen voor meer geautomatiseerde handelingen tijdens het rangeren, wat vervolgens weer voor het stroomlijnen van het spoorgoederenvervoer moet zorgen.
Locomotief ziet een persoon op het spoor en stopt
Om te laten zien dat het ODS en ATO goed op elkaar zijn afgestemd en – alhoewel gekoppeld – onafhankelijk van elkaar hun taak goed uitvoeren, werd de testlocomotief geconfronteerd met een persoon op het spoor, een wissel die verkeerd stond en een wagon die erop stond te wachten aangekoppeld te worden. Saillant detail: de locomotief die voor de test gebruikt werd, was van een ander merk dan Alstom. “Maakt niet uit”, grijnsde Poelaert. “We hebben het systeem getest met een locomotief die Lineas beschikbaar heeft gesteld. Inderdaad van een ander merk, maar ons systeem werkt op alle merken.”
En zo geschiedde. De trein verdween in de mist naar een plaats achter op het rangeerterrein. Daar kreeg het de opdracht richting het perscentrum te komen. In dat perscentrum zagen de aanwezige journalisten de schermen die de man ‘achter de knoppen’ ook ziet: behalve de noodzakelijke en gebruikelijke dashboardinformatie ook een camerabeeld dat vanaf de locomotief kwam. Het scherm gaf via een kader aan dat zich een object op het spoor bevond vóórdat het met het blote oog zichtbaar was.
Pas veel later, nadat het ODS deze informatie al had doorgegeven aan het ATO-systeem, zagen we op de camerabeelden dat er daadwerkelijk een man stond op het spoor. Het systeem liet zich niet van de wijs brengen door vogels (kauwen) die voor de trein langs vlogen.
‘We hebben een belangrijke stap gezet in ATO’
In de volgende test moest het ODS detecteren dat zich een wissel in de verkeerde stand bevond. De locomotief had opdracht gekregen om rechtdoor te gaan, maar de wissel stond op rechtsaf. Het ODS merkte het op en gaf het door aan het ATO-systeem, waardoor de trein tot stilstand kwam en de wissel kon worden omgezet.
In de derde test – allemaal uitgevoerd in een slordige 15 minuten – moest de locomotief een wagon aankoppelen. De locomotief kwam aanrijden met een vaartje van – de op een rangeerterrein maximale snelheid van 30 kilometer per uur, ‘zag’ de wagon en minderde keurig op tijd vaart, zodanig dat hij de laatste meters heel langzaam overbrugde om zo heel zachtjes te kunnen aankoppelen. Het gebeurde zo zachtjes dat je gevoelsmatig je hand ertussen kon houden. Let op: gelieve dit niet thuis uit te proberen!
Al met al zat de test er zo op. Sommige journalisten die niet in de spoorbranche werkzaam zijn, haalden hun schouders ervoor op. “De spoorbranche is een bijzonder conservatieve branche”, knikt Kijff. “Op de weg, op het water en in de lucht zijn ze al veel verder met dit soort digitale systemen.” Zo wordt er natuurlijk al volop geëxperimenteerd met zelfrijdende auto’s en landen er vliegtuigen waarbij de piloot met de armen over elkaar zit. “Maar voor ons is dit een mega-stap”, stelt Kijff. “Hier kunnen we mee verder. We hebben een belangrijke stap gezet in Automatic Train Operation en dat wilde we vandaag graag laten zien.”
Lees ook:
