Groei nieuwe zijderoute dreigt stil te vallen

Voor het eerst na een decennium van stabiele en continue groei, ervaart het vrachtverkeer tussen China en Europa een periode van stagnatie. In de eerste helft van 2022 steeg het aantal vervoerde goederentreinen tussen China en Europa met 2 procent, terwijl het aantal vervoerde TEU’s met 2,6 procent toenam.

De gegevens over de eerste helft van 2022 zijn beschikbaar gesteld door de China State Railway Group Co., Ltd en houden rekening met de China-Europe Express, de goederentreinen tussen Europa en China.

Trends in voorgaande jaren

Ondanks dat de groeicijfers positief blijven, weerspiegelen deze cijfers een aanzienlijke daling van de groei in vergelijking met voorgaande jaren. In 2021 stegen de goederentreinreizen tussen Europa en China met 22 procent en het aantal TEU’s met 29 procent. Als we nog verder teruggaan in de tijd, bedroeg de groei in 2020 respectievelijk 50 procent en 56 procent. 2020 kan worden beschouwd als een uitzonderlijk jaar, aangezien de start van de COVID-19-pandemie een positieve invloed heeft gehad op het goederenvervoer per spoor tussen China en Europa.

Meer specifiek is het vervoer van goederen van China naar Europa in 2020 fors gestegen, aldus ERAI. Voor 2019 steeg het aantal ritten met goederentreinen met 29 procent en TUE’s met 34 procent, een vergelijkbare trend met 2021.

Wat met de betrouwbaarheid van de gegevens?

Volgens Onno de Jong, transportadviseur bij Ecorys, geven de beschikbare cijfers niet altijd een coherent beeld. Dit komt omdat ze afkomstig zijn uit verschillende bronnen (ERAI, China Railway Express, RZD) die verschillende gegevens kunnen uitsluiten of bevatten.

Er moet worden vermeld dat deze daling specifiek is voor de handel tussen China en Europa. Momenteel bloeien de routes met Centraal-Azië als gevolg van een toename van het vervoerde goederenvolume. Recente congestie in China suggereert echter dat het volume van het goederenvervoer per spoor naar Europa weer toeneemt.

Wat te verwachten?

De vertraging van de groei kan verband houden met de gevolgen van de oorlog in Oekraïne. Veel bedrijven hebben op morele gronden besloten hun zaken met de Russische Spoorwegen stop te zetten. Door nieuwe routes te openen die niet door Rusland en Wit-Rusland hoeven te gaan, hopen ze hun klanten levensvatbare alternatieven te bieden. De Jong noemt het verzwakkende economische klimaat, namelijk een lagere consumptie, als een van de vooroorlogse factoren die een dergelijke groeidaling kunnen verklaren.

Weer kiezen voor transport overzee

De beschikbare routes kunnen het hogere vrachtverkeer niet aan, daarom kiezen veel bedrijven voor het verschepen van goederen over zee. Schepen zijn echter minder efficiënt. Zeevervoer duurt langer dan rails en schepen moeten volledig geladen zijn voordat ze de haven verlaten. Bovendien kunnen de sancties tegen Rusland door de EU en de stijging van de transportkosten een rol spelen in het langzamere groeitempo van 2022.

Aan de andere kant zou deze trend kunnen veranderen als grotere bedrijven besluiten weer zaken met Rusland te doen. In feite is het waarschijnlijk dat, als de oorlog voortduurt, bedrijven en klanten zullen besluiten zaken te verkiezen boven moraal dat vervolgens de kleinere bedrijven zullen volgen.