Reportage: Antwerpse spoorterminal ziet containers opstapelen

De spoorterminal Combinant in de Antwerpse haven is gevuld met containers die al lang op andere plaatsen in Europa hadden moeten staan. Infrastructurele werken op het Duitse spoor verstoren het treinverkeer en leggen een grote druk op de capaciteit van het Europese spoorvervoer. “Dit is niet goed voor het imago van het spoor.”

De combinant intermodale terminal in Antwerpen is deze week het toneel van een sensibiliseringsactie van spoorinfrabeheerder Infrabel. Vrachtwagenchauffeurs die zich op de terminal aanmelden worden door Infrabel aangesproken over de gevaren van het negeren van rood licht bij spooroverwegen in het havengebied. Dit jaar vonden er al 12 ongevallen plaats in de havens van Zeebrugge en Antwerpen.

De meeste chauffeurs die zich aanmelden bij Combinant, hebben containers bij zich. Het gaat in de meeste gevallen om tankcontainers met chemische producten. Gezien de ligging naast BASF en het feit dat deze chemiereus ook de belangrijkste aandeelhouder is van de terminal, mag dit specialisme geen verbazing wekken. Toch gaan er ook behoorlijke volumes general cargo vanuit de Antwerpse terminal op transport naar Oost- en Zuid-Europa.

Spoorwerken in Duitsland drukken capaciteit

“De laatste weken is het uitgaande volume gedaald”, vertelt Eddy Pietjouw teamleider op de terminal. Er wordt 24 uur per dag gewerkt op de terminal in drie ploegen. Zes dagen op de week laden en lossen 3 kranen en een reachstacker containers van treinen en trucks. De terugval in volume heeft niets te maken met een verminderde economie, maar ligt volgens Pietjouw aan infrastructurele werken in Duitsland. “Door de vele werken aan het Duitse spoor, is er de laatste weken enorm veel vertraging in het treinverkeer. Daar hebben alle terminals in Europa last van.”

Door de verminderde capaciteit op het Duitse spoor is het aantal dagelijkse treinen bij Combinant verminderd van zo’n twaalf tot dertien treinen per dag naar acht tot negen. “Hierdoor kunnen er veel minder containers vervoerd worden, met het gevolg dat onze opslag volloopt”, legt de Antwerpenaar uit. Waar er normaal zo’n 1000 containers gestockeerd staat op de terminal, zijn dat er nu al 1500. Men heeft zelfs speciale opslagruimte voor deze containers moeten voorzien.

Extra handelingen door langere opslag

Alhoewel de terminal nog niet tegen de grenzen van zijn capaciteit aanloopt, resulteert de opstapeling van containers voor veel overlast. “Waar we een container normaal gezien gemiddeld 2 tot 4 keer behandelen, is dat nu 4 à 5 keer. Er moeten bijvoorbeeld meer containers verplaatst worden om de juiste container voor transport te laden”, legt Pietjouw uit.

Omdat containers op de terminal langer moeten wachten op de trein, zijn verladers koortsachtig bezig met het zoeken naar andere oplossingen. Soms kan men op een andere Antwerpse spoorterminal terecht en wordt de container naar enkele dagen weer opgehaald. In andere gevallen wordt er zelfs voor gekozen om te trucken. “Deze situatie is niet goed voor het imago van het spoor”, beaamt Pietjouw.

Zeker geen beterschap dit jaar

Vanuit de combinant terminal vertrekken er wekelijks treinen naar Duitsland, Italië, Frankrijk, Spanje en Polen. Het gros van deze treinen rijdt over Duitsland, waardoor de afhankelijkheid van de spoorinfrastructuur bij onze oosterburen erg groot is. Ook voor Italië, naar Busto Arsizio, rijdt Hupac bijvoorbeeld over Duitsland. Omboeken naar het Franse spoor is makkelijker gezegd dan gedaan, aldus Pietjouw. “De machinist moet andere vergunningen hebben om op het Franse spoor te rijden. Daarbij is er bij spoorbedrijven behoorlijk wat tekort aan machinisten door corona-absenteïsme.”

Wanneer de containerachterstanden zullen zijn weggewerkt? Pietjouw durft het niet te voorspellen. “Nu gaan we de feestdagen tegemoet waardoor de capaciteit standaard wordt teruggeschroefd. Het zal dus niet eerder zijn dan in de loop van volgend jaar dat we weer aan het normale werkritme zitten.”