UK wisselt snel van minister van Transport
Heidi Alexander heeft de portefeuille van minister van Transport in de Britse regering overgenomen na het schokkende aftreden van Louise Haigh, slechts een paar uur daarvoor. Het kabinetsministerie was minder dan vijf uur vacant na het ontslag van Haigh om zes uur vanmorgen (29 november). Vroeger was een week lang in de politiek. Nu lijkt een ochtend bijna een eeuwigheid. Het opduiken van een vroegere en relatief kleine strafrechtelijke veroordeling was de voorbode van Haigh’s abrupte vertrek.
Het verhaal achter het aftreden van Louise Haigh, de voormalige minister van Verkeer, heeft nog een lange weg te gaan. De premier, Keir Starmer, heeft echter geen tijd verloren met het benoemen van een vervanger. De nieuwe minister, die nu de leiding heeft over het Department for Transport en al geïnstalleerd is op 55 Horseferry Road, is Heidi Alexander – het zittende parlementslid voor het kiesdistrict Swindon South, dat ze voor de Labourpartij won bij de algemene verkiezingen in juli.
Toewijding aan stad en platteland
Heidi Alexander komt naar het Department for Transport met de juiste referenties. Privé wordt aangenomen dat ze in aanmerking kwam voor de functie toen Keir Starmer zijn kabinet samenstelde in de ochtend na de verkiezingen van 4 juli, waarbij de socialistische Labourpartij opnieuw aan de macht kwam na veertien jaar rechtse conservatieve regering.
De nieuwe transportsecretaris is al junior minister op het ministerie van Justitie, maar je zou kunnen zeggen dat transport een groter deel van haar politieke carrière uitmaakt. Bij de algemene verkiezingen in juli won ze een zetel voor de Labourpartij in het kiesdistrict Swindon South. De stad, 130 km ten westen van Londen, is vooral bekend vanwege de associatie met de spoorwegen. Swindon groeide enorm rond de nu herbestemde Great Western Railway Works, die in de stad werd opgericht door de beroemde ingenieur Isambard Kingdom Brunel.
Gemengde metaforen, maar recht voor zijn raap
Heidi Alexander heeft het afgelopen decennium een interregnum gehad in de parlementaire politiek. Ze werkte meer dan drie jaar als locoburgemeester van transport in Londen – naast de gekozen (Labour) burgemeester van Londen, Sadiq Khan. Ze was ook plaatsvervangend hoofd van Transport for London en was in functie tijdens de opening van de Elizabeth Line – die de drukste passagiersspoorlijn in het Verenigd Koninkrijk is geworden.
Haar portefeuille is nu enorm uitgebreid. Er wordt van de Transport Secretary verwacht dat ze haar nieuwe functie met alle energie die ze al voor haar kiezers heeft beloofd, zal gaan bekleden. “Dit is het moment waarop we de resetknop voor het land indrukken,” zei ze bij haar verkiezing in Swindon. “Om onze economie weer op volle toeren te laten draaien. Om eerlijkheid, fatsoen en integriteit terug te brengen in de politiek.”
Zorgvuldige afweging vereist
Haar keuze van metaforen kan haar wel eens voor de voeten geworpen worden. Veel transportbeleid dat ze zal oppakken is gericht op het koolstofvrij maken van het transportnetwerk – cilinders elimineren en vervangen door brandstofcellen. Ze zal ook te maken krijgen met openbaar vervoerbelangen die bij haar lobbyen over een hele reeks onderwerpen, van stijgende bustarieven tot verlaten spoorontwikkelingen. Bijna net zo snel als haar benoeming zal ook de goederenvervoersector bij haar aankloppen.
De vorige minister van Transport maakte er een sterk punt van om de passagierssector het hof te maken en zat achter zeer publieke initiatieven, waaronder de bevestiging dat het HS2 hogesnelheidslijnproject naar het centrum van Londen zou worden gebracht (in Euston). Mevrouw Alexander zal echter direct de kans krijgen om de relaties met de vrachtsector weer op te bouwen. Haar voorganger worstelde met het delicate evenwicht op dat gebied – vooral toen haar opmerkingen over P&O Ferries onder de aandacht kwamen van DP World, de eigenaars van die scheepvaartmaatschappij – en een bedrijf achter verschillende projecten voor goederenvervoer per spoor, waaronder het modal shift-initiatief in Southampton.
Heidi Alexander zou er goed aan doen om meer dan de korte pauze van haar premier te nemen en de fijne kneepjes van de transportportefeuille eens goed te bekijken. Het ambt wordt vaak abstrakt bekeken. In werkelijkheid is het verweven met alle grote regeringsdepartementen. Ze zal merken dat het netwerkconcept niet beperkt is tot de spoorwegen. Aan één draadje trekken brengt altijd het gevaar met zich mee dat het hele transporttapijt wordt ontrafeld.
