Een dag na resolutie, een nieuwe staking in Groot-Brittannië
Ongelovige passagiers konden hun oren nauwelijks geloven. De twee jaar durende staking bij de Britse spoorwegen is bijna voorbij. Maar nog geen dag nadat er eindelijk een akkoord was bereikt, is er alweer een nieuwe staking uitgeroepen. Een bitter geschil is opgelaaid tussen de vakbond van machinisten en de exploitant op de lijn tussen Londen en Edinburgh. Als gevolg hiervan zullen bijna alle langeafstandstreinen op de East Coast Main Line in het weekend tot november worden gestaakt.
Net toen alle partijen een collectieve zucht van verlichting slaakten, werd er een stomp in de maag van de passagiers en de Britse regering uitgedeeld. Het vooruitzicht van een nieuwe staking op de spoorwegen heeft ontzetting gebracht bij passagiers die van plan zijn gebruik te maken van de East Coast Main Line tussen Londen, Yorkshire, Newcastle, Edinburgh en Noordoost-Schotland. Er zijn 22 dagen van weekendstakingen gepland, te beginnen op zaterdag 31 augustus, de laatste dag van het Edinburgh International Arts Festival.
Giftige cultuur van pesten en intimidatie
Er is een combinatie van slecht management en een giftige cultuur van pesten en intimidatie. Dit zijn volgens de vakbond van machinisten ASLEF de redenen voor de schadelijke reeks stakingen die tot november elk weekend zullen plaatsvinden. Machinisten bij LNER zullen staken op elke zaterdag en zondag tussen 31 augustus en 10 november. In feite zal het personeel niet vrijwillig in het weekend werken, omdat een langdurige arbeidsvoorwaarde hen niet verplicht om buiten de doordeweekse uren overdag te werken.
Het is een volledig apart geschil van het nationale loonconflict met 16 spoorwegmaatschappijen. Dat geschil is bijna voorbij, nadat afgelopen woensdag (14 augustus) een herzien aanbod werd gedaan. De vakbond heeft haar 13.000 leden aangeraden het aanbod te accepteren en het zal door middel van een stemming worden bekrachtigd. Ironisch genoeg werd het aanbod, ter waarde van ongeveer vijftien procent over drie jaar, formeel gedaan door het ministerie van Transport, dat in feite de East Coast-operatie runt.
Relaties tussen overheid en vakbonden storten in
Alle hoop van de nieuwe Britse regering op hartelijke betrekkingen met de vakbeweging is in duigen gevallen. De linkse Labourpartij is nog geen maand in functie en is nu verwikkeld in een nieuw en schadelijk geschil. De regering heeft al vrede gesloten met andere sectoren door aanzienlijke loonsverhogingen door te voeren, ondanks de bewering dat de economie met enorme financiële problemen kampt, en door diep te snijden in de uitgaven, waaronder de investeringsprogramma’s voor de spoorwegen.
Rotsachtige weg voor de boeg. LNER machinisten beginnen aan een nieuwe reeks weekendstakingen die samenvallen met en beginnen in het laatste weekend van het Edinburgh International Arts Festival, een bijzonder drukke periode voor de exploitant.
Treinen op de East Coast Main Line hebben een roerige geschiedenis onder het privatiseringsprogramma, die teruggaat tot de jaren 1990. De laatste onafhankelijke exploitant, een consortium geleid door de Virgin groep, gaf de concessie zes jaar geleden terug aan de regering. Sindsdien wordt het merendeel van de langeafstandstreinen op de route beheerd door het Britse ministerie van Transport, onder de wetgeving van “exploitant in laatste instantie”. LNER is een schaduwmerk dat verwijst naar het bedrijf met dezelfde naam uit 1923, dat een veel breder netwerk had maar vooral bekend stond om prestigevervoer op de ECML. De oorspronkelijke LNER (ook een overheidsconstructie) bedacht het merk Flying Scotsman, dat werd gedragen door de beroemde stoomlocomotief en door de prestigieuze sneltrein die tussen Londen en Edinburgh reed.
Teleurgesteld na constructieve gesprekken
De nieuwe staking heeft de aandacht gevestigd op al lang bestaande grieven bij LNER. “Het voortdurende onvermogen van het bedrijf om al lang bestaande problemen op het gebied van arbeidsverhoudingen op te lossen, heeft ons in deze positie gedwongen”, zegt Mick Whelan, algemeen secretaris van ASLEF. “Het bedrijf heeft op brute wijze en herhaaldelijk de overeengekomen onderhandelingsmechanismen geschonden en heeft volledig te kwader trouw gehandeld. We zijn niet bereid om hun lompe gedrag en intimidatietactieken te accepteren.”
Volgens de hoofdonderhandelaar van de vakbond, Nigel Roebuck, ASLEF’s fulltime officier in het noordoosten van Engeland, is het geschil geworteld in een slecht wervingsbeleid, waardoor de LNER-operatie te weinig personeel heeft. Dat heeft geleid tot wat de vakbond een cultuur noemt van voortdurende pesterijen om extra diensten te draaien. LNER heeft de Britse media verteld dat het minimaliseren van de verstoring voor de klanten hun prioriteit is. In een verklaring staat dat ze teleurgesteld zijn over de actie na recente constructieve gesprekken.
Treinbestuurders voor gepensioneerden
Er is al bezorgdheid dat de Britse regering aan de vooravond staat van een kettingreactie van geschillen. Ondanks loonafspraken in de publieke sector, waaronder het sluiten van vrede met artsen, is er een golf van onrust die de nieuwe Labourregering dreigt te overspoelen.
Er is al bezuinigd met impopulaire maatregelen, zoals het schrappen van de winterbrandstoftoeslag – wat tot schadelijke krantenkoppen leidde, waarin de regering ervan werd beschuldigd treinmachinisten voor koude gepensioneerden te plaatsen. Het valt nog te bezien hoe de regering omgaat met deze nieuwe hitte van de treinmachinisten.
