Nieuwe Britse regering hoort van spoorwegindustrie

De hervorming van de spoorwegen staat centraal in de nieuwe Britse regering. Met de algemene verkiezingen in het Verenigd Koninkrijk twee weken geleden en de overname van de macht door de Labour Party, had de officiële opening van het parlement een extra betekenis. Ze hebben zich al verbonden tot ingrijpende veranderingen in de spoorwegindustrie. De King’s Speech, de ceremoniële lezing van de agenda van het nieuwe parlement, bevatte bijna veertig wetsvoorstellen van de Labour Party die nu moeten leiden tot een genationaliseerde spoorweg als onderdeel van een nieuw leven ingeblazen Britse economie.

Door de overgang van de rechtse Conservatieven naar de linkse Labourpartij is er een hele reeks wetsvoorstellen ingediend bij het Lagerhuis, waarmee een begin is gemaakt met het omzetten van de beloften van het manifest in Britse wetgeving. Niet in de laatste plaats de belofte dat de passagiersspoorwegmaatschappijen weer onder publieke controle worden gebracht (genationaliseerd) en dat het proces om spoor en trein onder één beheer te brengen – Great British Railways – doorgang zal vinden. Deze twee punten hebben reacties uit de hele spoorwegindustrie opgeleverd.

Belofte om het spoorwegsysteem te hervormen en te verenigen

De toeleveringsketen was het meest problematische deel van de Britse industrie – niet in het minst omdat orders voor nieuwe treinen onder de vorige regering waren opgedroogd. Alleen de last-minute order voor meer Elizabeth Line treinen redde de werkzaamheden in Derby. Of dat onder Labour verandert, valt nog te bezien, maar de Railway Industry Association (RIA) was over het algemeen positief en wees op de algemene belofte van de regering om de economie te laten groeien.

“Onze leden steunen de belofte van de regering om een hervormd en verenigd spoorwegsysteem op te zetten onder Great British Railways, gericht op het verbeteren van betaalbaarheid, betrouwbaarheid en prestaties,” zei Darren Caplan, hun Chief Executive. “Een nieuwe instantie met strategisch overzicht en verantwoordelijkheid voor het spoor kan zich richten op het voldoen aan de groeiende vraag van passagiers en het stimuleren van de inkomsten van de industrie. Spoorwegleveranciers zullen ook positief zijn over de eerder aangekondigde plannen om een sterke en zichtbare pijplijn van spoorwegwerkzaamheden voor de sector uit te zetten en om een industriële strategie voor de lange termijn te ontwikkelen.”

Loonkwesties kunnen snel worden opgelost zeggen vakbonden

Vakbonden vormen nog steeds de kern van onopgeloste geschillen over lonen, arbeidsvoorwaarden en baanzekerheid. “We zijn blij met de aankondigingen van vandaag, met name over het opheffen van de beperkingen voor vakbonden, de New Deal voor werknemers en de uitrol van publiek eigendom van onze spoorwegen,” zei Mick Lynch, de secretaris-generaal van de grootste spoorwegvakbond, de RMT.

Lynch was er stellig van overtuigd dat de verandering te danken was aan de inspanningen van de werknemersvertegenwoordigers. “Deze resultaten zijn te danken aan de druk van de vakbeweging en we zullen blijven benadrukken wat in het belang is van de spoorwegarbeiders en de werkende mensen als geheel. We zullen ook actief blijven samenwerken met de regering over de loonkwesties in onze sectoren die snel kunnen worden opgelost.”

De Britse spoorwegen zijn enorm complex

Mick Lynch gelooft duidelijk dat zijn vakbond een betere stem zal hebben wanneer hij met de Labourregering spreekt. Het was zeker geen goede verstandhouding met de conservatieve regering, die hij er herhaaldelijk van beschuldigde niet met de vakbonden samen te werken en het ergerlijke geschil dat nog steeds het passagiersspoorwegnet in zijn greep houdt, te verlengen. Hij was echter optimistisch over twee punten van economische ontwikkeling. “Labour heeft zich ook verbonden aan het verbeteren van de spoorverbindingen in het Noorden,” zei hij. “Wij geloven dat HS2 de beste optie blijft voor het verbeteren van transportverbindingen, het bevorderen van economische groei en het bouwen van een moderne spoorweginfrastructuur, geschikt voor de eenentwintigste eeuw.”

De juridische implicaties van de spoorweghervorming zijn door verschillende bedrijven onderzocht. Bradley Martin, een partner gespecialiseerd in overheidsopdrachten bij Browne Jacobson, zei dat er goede redenen waren om het nationalisatiebeleid van Labour voort te zetten. “Een langetermijnambitie om de spoorwegdiensten in overheidshanden te brengen wordt ondersteund door bewonderenswaardige redenen,” zei hij. “De Britse spoorwegen zijn enorm complex. “De overheid zal de verantwoordelijkheid op zich nemen voor verschillende contractuele verplichtingen met derden, variërend van treinfabrikanten tot cateraars, terwijl ze er ook voor zal moeten zorgen dat tienduizenden mensen succesvol worden overgeplaatst van treinoperators naar Great British Railways.”

De grootste uitdaging is het bewerkstelligen van culturele verandering

Nationalisatie is gemakkelijker gezegd dan gedaan. Complexiteiten zoals pensioenen, salarissen, secundaire arbeidsvoorwaarden en werkafspraken hebben gefluctueerd tussen verschillende werkgevers, maar moeten nu worden gestandaardiseerd. “Een van de grootste uitdagingen waar Great British Railways dan voor komt te staan, is het stimuleren van culturele verandering,” voegt Bradley Martin toe. “Zodra deze spoorwegmaatschappijen effectief terug zijn ondergebracht bij de publieke sector, [zullen ze] met dezelfde mensen werken onder een nieuwe, gezamenlijke organisatorische vlag.”

Hoeveel dit alles afhangt van andere factoren zal waarschijnlijk op korte termijn duidelijk worden. De Confederation of Passenger Transport, die de vaak over het hoofd geziene busbedrijven in het Verenigd Koninkrijk vertegenwoordigt, kon het niet laten op te merken dat een regeling die door de vertrekkende conservatieve regering is ingevoerd – een geplafonneerd bustarief in heel Engeland van £ 2,00 – in december afloopt. Verlenging zou duur zijn. Het laten vervallen van de regeling zou echter een ingrijpend effect kunnen hebben op het patroon van het gebruik van het openbaar vervoer – niet in de laatste plaats op het gebied van lokaal en intermediair treinverkeer.