In Groot-Brittannië gaat het prijsdebat tussen trein en vliegtuig door

Treinreizen is goedkoper dan binnenlandse vliegreizen. Dat zegt de Rail Delivery Group, die de exploitanten van zowel passagiers- als vrachtvervoer in het Verenigd Koninkrijk vertegenwoordigt. Onafhankelijk onderzoek door een consumentenwaakhond suggereert echter dat het niet zo duidelijk is.

De Britse treintarieven zijn tot 80 procent goedkoper dan het vliegtuig voor binnenlandse reizen. Dat zegt de Rail Delivery Group. Zij beweren dat reizen met de trein op vergelijkbare routes goedkoper kan zijn dan vliegen als je de extra kosten voor bagage en vervoer naar het vliegveld meerekent. De milieuvoordelen zijn onmiskenbaar, maar als het aankomt op de groene briefjes in je zak, is de boodschap niet zo voordelig.

Extra kosten bij vliegreizen

De vaak gestelde vraag van trein versus vliegtuig. Op het dunne maar lange eiland Groot-Brittannië zijn er genoeg stemmen in elk kamp, en genoeg voorbeelden waar het spoor het wint van het vliegtuig, en omgekeerd. In de spoorhoek wijst de Rail Delivery Group (niet verrassend) op voorbeelden waar het spoor sneller is, van stadscentrum naar stadscentrum. Ze benadrukken ook de voordelen van bijna onbeperkte bagage en een hogere frequentie.

“Hoewel in sommige gevallen de prijzen van vliegtickets in eerste instantie goedkoper lijken op bepaalde routes, zijn de uiteindelijke kosten vaak veel hoger als alle extra kosten zijn meegerekend”, aldus een rapport van de RDG. “Bijkomende kosten bij vliegreizen zijn de reis van en naar het vliegveld, de kosten voor ingecheckte bagage en het kiezen van een voorkeurszitplaats in het vliegtuig. Overstappen van het vliegtuig naar de trein kan je meer dan tweehonderd pond [235 euro] besparen voor een reis van Londen naar Edinburgh, als je de extra kosten voor bagage en vervoer van en naar het vliegveld meerekent.”

Reizen per trein kan aanzienlijk goedkoper zijn

Veel Britse reizigers kijken met afgunst naar het all-in tarief, zoals dat is geïntroduceerd door DB in Duitsland. Dat tarief zou echter niet de meeste intercityroutes dekken die door de Rail Delivery Group zijn onderzocht. “Te lang is het verhaal geweest dat binnenlands vliegen goedkoper en sneller is”, zegt Jaqueline Starr, CEO van Rail Delivery Group. “Wanneer je echter een echte kostenvergelijking maakt, kan reizen per trein aanzienlijk goedkoper zijn. Reizen per trein biedt een meer betaalbare, duurzame en handige manier van reizen. Ons onderzoek benadrukt de vele voordelen die reizen per trein onze klanten biedt als ze binnen Groot-Brittannië reizen.”

De RDG zegt verder dat treinreizigers meestal alleen voor hun treinkaartje betalen en dat gratis zitplaatskeuze en bagagevrijstelling in de meeste tarieven zijn inbegrepen. Treindiensten bieden meer flexibiliteit in vergelijking met vliegreizen, met frequentere vertrekken en aankomsten direct in stadscentra. De meeste mensen wonen echter niet in stadscentra en reizen ook niet van stadscentrum naar stadscentrum, en de mogelijkheden om stations en luchthavens te bereiken zijn net zo gevarieerd als er reizigersroutes zijn.

Spoor is minder CO2 maar veel meer GPB, zegt waakhond

De gerespecteerde consumentenwaakhond “Which?” heeft het onderwerp vaak onderzocht en vond reden om de cijfers van RDG in twijfel te trekken. Uit onderzoek van de onafhankelijke instantie bleek dat vliegreizen inderdaad gemiddeld twee keer zoveel CO2 uitstoten (118 procent meer volgens hun cijfers) in vergelijking met reizen per trein. Ze ontdekten echter dat treintickets 35 procent duurder zijn. Slechts drie van de tien routes zijn goedkoper met de trein, zeggen ze.

Het grootste prijsverschil was voor de route van Edinburgh naar Bournemouth, een reis die per trein maar liefst 239 procent meer kost. De goedkoopste treinreis heen en terug kost 127 pond (149 euro). Dat bedrag werd berekend door split ticketing te gebruiken voor de heenreis en een voorschot voor de terugreis. Split ticketing is een anomalie van het Britse netwerk, waar verschillende tussenliggende reizen kunnen worden samengevoegd over een lange route, tegen lagere kosten dan een end-to-end tarief. Volgens Which? kost de terugvlucht daarentegen slechts 38 pond (44 euro).

Overstapkosten lijken verre van aannemelijk

Toch is de populaire opvatting dat vliegtickets vaak veel goedkoper zijn dan de trein. Het is waar dat rondkijken naar tarieven, zowel per trein als per vliegtuig, de kosten voor beide vervoerswijzen aanzienlijk kan verlagen. RDG maakt echter kapitaal van de kosten van de transfer van de luchthaven naar het stadscentrum. In het voorbeeld dat RDG aanhaalt, beweren ze dat de kosten van een transfer van Glasgow Airport naar Glasgow centrum 191 pond (223 euro) bedragen. Voor een taxirit van 16 km lijkt dit verre van aannemelijk. RDG geeft toe dat het tarief “gebaseerd is op de minicab-tarieven in Londen”. Het zou verrassend zijn als een RDG-lid iets anders zou gebruiken dan de treinen die alle Londense luchthavens bedienen.

Het duurste aspect van vliegreizen ligt vaak op de grond. Zelfs tegen de woekertarieven die gelden voor bussen naar luchthavens, biedt een lokale vervoerder een 24/7 dienst vanaf Glasgow Airport om het kwartier met een groepstarief voor een retour van 38 pond (44 euro). Oplettende Schotten, die zuinig zijn op elke cent, zullen merken dat veel van hun landgenoten met een jongeren- of ouderenkaart deze rit gratis kunnen maken. De FirstBus service brengt passagiers ironisch genoeg rechtstreeks naar … Glasgow Central Station.

Verder lezen:

• Schotland naar Engeland met de trein, niet met het vliegtuig
• Britse studie vindt vluchten tijdens de feestdagen tot vijf keer goedkoper dan de trein
• Byway: minder boekingshoofdpijn om duurzaam reizen te bevorderen
• SilverRail: passagiers van vliegtuigen naar slaaptreinen lokken