Spoorwegplan Britse Labourpartij herzien

Politiek en spoorwegen staan vaak op hetzelfde podium. Ze zijn nog nooit zo nauw met elkaar verbonden geweest als nu. Groot-Brittannië verwacht algemene verkiezingen en de hervorming van de spoorwegen staat hoog op de agenda. De sector is verwikkeld in een controverse over de invloed van de overheid en een giftige reeks arbeidsconflicten. Elke politieke partij heeft ideeën over hoe de relatie hersteld kan worden. Iedereen kijkt echter naar Labour als de partij die het meest waarschijnlijk de volgende regering zal vormen. Plichtsgetrouw hebben ze hun prospectus geleverd.

Vorige week onthulde Labour hun spoorwegplan, in een enigszins haperende voorstelling van Louise Haigh. In een live nationale uitzending introduceerde de schaduwvervoerssecretaris, die er reikhalzend naar uitziet om binnenkort haar post in te nemen, “Getting Britain Moving: Labour’s Plan to Fix Britain’s Railways”. In veel opzichten was het al bekend, behalve de kleur van de omslag (met een vlag van de Unie in plaats van rood). Maar hoewel nationalisatie een centraal thema is van de socialistische agenda, is een groot deel van het plan pragmatisch commercieel.

Hebben we dit allemaal al eerder gehoord?

Haigh presenteerde haar plan eerder met een grijns dan met ernst, wat misschien een nervositeit voor de camera’s verraadde. Die onhandigheid, samen met enkele grappen die ons eraan herinnerden waarom politici geen stand-upcomedy doen, suggereerde dat we dit allemaal al eerder hebben gehoord. Een hervorming van de spoorwegen is veel moeilijker te realiseren dan te plannen. “Groot-Brittannië in beweging krijgen: Labour’s Plan to Fix Britain’s Railways”, dat gelukkig al is afgekort tot het Plan for Rail, beschrijft meer beleid dan ideologie. Een reeks ministers van de regerende Conservatieve Partij zou haar wel eens kunnen beschuldigen van het kopiëren van hun huiswerk.

Ze vertelde de linkse Labourlist nieuwsbrief dat een hervormde spoorweg “verenigd, in publieke handen, verantwoordelijk, arm’s length en geleid door spoor experts, niet Whitehall [regeringsambtenaren]” zou zijn. Die opmerking is een directe afkeuring van het vermeende “micromanagement” van de spoorwegen, opgelegd door het Department for Transport. Het DfT is erg “hands-on” sinds de huidige regering de passagiersspoorwegen financieel heeft gered tijdens de pandemie. Deze opmerkingen hadden kunnen worden opgevat als een directe reprimande aan het adres van Grant Shapps, de hoodie-dragende, video-favoriserende voormalige minister van Transport in de door de Conservatieven geleide regering. Haigh verwijst echter ook met enig respect naar het rapport waartoe haar politieke tegenstander opdracht gaf (de Grant-Shapps Review). Shapps is in ieder geval verder gegaan. Benoemingen bij het Department for Transport komen en gaan met de frequentie van de spitstreinen op de Elizabeth Line.

Innovatie aangemoedigd maar bemoeienis beloofd

De basis op orde hebben is de eerste les in elk managementhandboek. Een van die basisbeginselen herinnert managers in spe eraan hoe belangrijk het is om het vertrouwen van collega’s te winnen. Misschien heeft Louise Haigh die eerste pagina’s wel snel gelezen. Haar tien minuten durende introductie van het Plan moedigde innovatie aan, maar beloofde bemoeienis. Het promootte haar als hoofdreiziger maar verwees ook naar de aandacht voor de hervorming van de afhandeling van het vrachtverkeer. Niemand weet zeker hoe goed de kiezers zullen reageren op het idee om passagiersdiensten op een zijspoor te zetten om vrachtvervoer ongehinderd door te laten.

Louise Haigh beweert dat een Labourregering aanzienlijke besparingen zal opleveren door versnippering, verspilling en bureaucratie in de spoorwegindustrie te elimineren. Dat klinkt niet erg complimenteus over het huidige management van de spoorwegen en zal misschien niet in goede aarde vallen bij de werknemers, die ze ook prijst als de grootste troef van de industrie. Ze zegt dat ze ook zullen voorkomen dat winsten weglekken naar particuliere exploitanten. Haigh zei ook dat de reeds geplande vervanging van het infrastructuuragentschap Network Rail (door een nieuwe instantie – Great British Railways) zou worden gerealiseerd als een ambitie van Labour om het beheer van trein en spoor te verenigen. Toen ze dat hoorden, controleerden sommige gasten het partijlogo op het plan, om er zeker van te zijn dat het de rode vlag van Labour was (op het plan staat een gestileerde vlag van de Unie, vergelijkbaar met een oud Conservatief logo).

De basis op orde krijgen

Aangezien de algemene verkiezingen voor de deur staan, gaf Haigh de stemwinnende boodschap die van haar werd verwacht. Passagiers worden bijna drie keer zo vaak genoemd als vracht. Vrachtvervoerders (en passagiersvervoerders met open toegang) worden echter gerustgesteld dat ze hun manifest mogen volgen. Desondanks zegt het plan ook dat de nieuwe Great British Railways de plicht krijgt om “de groei van het goederenvervoer per spoor naast de passagiersdiensten mogelijk te maken, door duidelijke en zinvolle doelen te stellen voor de groei van het goederenvervoer per spoor binnen vooraf bepaalde perioden”.

Labour benadrukt het belang van geïntegreerd denken, maar zelfs hier is er ruimte voor kronkelen. Het plan zegt dat het gedecentraliseerde leiders, inclusief grootstedelijke burgemeesters, een wettelijke rol zal geven in het spoorwegnetwerk. Haigh bevestigde ook dat onder een toekomstige Labourregering de levering van goederenvervoer op het spoorwegnet binnen de particuliere sector zal blijven, maar een verenigd spoor zal de taak krijgen om de complexiteit voor klanten van het goederenvervoer te verminderen. Haigh’s steun had er misschien op moeten wijzen dat transport al een gedecentraliseerde verantwoordelijkheid is van de gedecentraliseerde regeringen in Schotland, Wales en Noord-Ierland, onder wetgeving die haar partij meer dan twee decennia geleden heeft opgezet. Misschien vindt ze ook wel dat de sector al druk bezig is met het doorvoeren van hervormingen voor zichzelf.

Het plan klinkt goed; het geluid was niet zo goed

Beleidsbeslissingen zijn gemakkelijker gezegd dan gedaan. In dit geval waren ze niet eens zo gemakkelijk gezegd. Louise Haigh kondigde het plan van haar partij voor de hervorming van de spoorwegen (opnieuw) aan in het hoofdkantoor van Trainline in centraal Londen, een dienst die tickets en tarieven samenvoegt en die ze met veel moeite promootte. Haar live-uitzending werd echter onderbroken door onderbroken geluid, wat kenmerkend was voor een lege batterij in haar microfoon.

Het is nogal fundamenteel om alle apparatuur te controleren en ervoor te zorgen dat de batterijen zijn opgeladen voordat je gaat uitzenden. Elke ervaren geluidstechnicus zou dat beamen. Alle scherpe beleidsverklaringen en kwinkslagen, geestig of anderszins, moeten vlekkeloos worden afgeleverd, anders gaan ze uit de lucht bij vertrek. Labour is al dertien jaar niet “live” in de regering geweest. Louise Haigh en haar ministerie van Verkeer zouden er goed aan doen om hun basis vanaf het allereerste begin op orde te hebben.

Verder lezen:

• Britse stakingen worden een uitdaging voor Labour
• SilverRail: Passagiers overstappen van vliegtuigen naar slaaptreinen
• Britse studie vindt vluchten tijdens de feestdagen tot vijf keer goedkoper dan de trein