De Elizabeth Line in Londen is slachtoffer van zijn eigen succes
Voordat het in de mode kwam om dure infrastructuurprojecten aan de schandpaal te nagelen, was de Elizabeth Line van 19 miljard pond (22 miljard euro) een icoon van Britse technische prestaties. De bouw van de lijn, inclusief een enorm complex tunnelsysteem onder het centrum van Londen, is legendarisch geworden. Het project leverde niet alleen een documentaire op, maar ook vier hele tv-series op primetime, die door miljoenen mensen werden bekeken. Misschien heeft al die aandacht wel bijgedragen aan de ongeëvenaarde populariteit van de lijn. Een populariteit die een soort molensteen is geworden.
De populariteit van de Elizabethlijn, oorspronkelijk gebouwd als Crossrail en later vernoemd naar de overleden koningin, is een koninklijk succes geworden. Het is ook een regelrechte koninklijke pijn in de nek geworden. De Elizabethlijn is snel uitgegroeid tot de populairste lijn in het Verenigd Koninkrijk en vervoert een aanzienlijk deel van alle passagiers. Bijna tegelijkertijd is het de meest geannuleerde spoorlijn van Groot-Brittannië geworden, met meer dagelijkse verstoringen dan welke andere ook. De loyaliteit van gewone mensen en forenzen wordt op de proef gesteld doordat de service niet meer voldoet aan de koninklijke normen. Het is niet goed voor de lijn die op loopafstand van Buckingham Palace loopt.
Catalogus van omstandigheden onttronen de Elizabeth Line
Waar is het misgegaan met de prinselijke Elizabeth Line in paarse livrei? Natuurlijk was het budget overschreden. Vijf miljard pond (5,8 miljard euro) over het budget. De “Fifteen Billion Pound Railway” was dat bedrag al ruimschoots gepasseerd, nog voordat de eerste aflevering van de langlopende documentaire tv-serie met die naam de ether in ging. Dat is misschien te vergeven. Per slot van rekening omvatte het project het graven van de grootste tunnels ooit onder een 12,8 km lang stuk centrum van Londen – een van de duurste onroerende goederen ter wereld. Het zou nooit goedkoop worden. Het heeft zeker zijn doel gediend. De lijn – of eigenlijk een heel metronetwerk – verbindt East End Boys en West End Girls nu harmonieuzer dan zelfs de Pet Shop Boys zich hadden kunnen voorstellen.
Het is echter de operationele cultuurbotsing die de moeilijkste uitdaging is gebleken. Cockney en Langley met elkaar verbinden met een metrodienst die de rails deelt met buitenwijken en sneltreinen is net zo moeilijk te vertalen als Essex Estuary Engels verstaanbaar te maken voor de glazen accenten van Berkshire forenzen. Als er dingen fout gaan, gaan ze fout op een manier die zowel prinsen als armen treft. Helaas is er een reeks omstandigheden geweest die ertoe hebben geleid dat de Elizabeth Line van zijn verheven positie is verdreven.
Onderliggende behoefte aan sociale en economische kansen
De recente chaos van neergehaalde kabels, waarover vorige week werd bericht, was misschien niet de schuld van de Elizabeth Line, maar het heeft de service wel degelijk beïnvloed – en wel in grote mate. Andere problemen hebben de lijn dit jaar getroffen. Een gebroken spoor bij Hayes & Harlington aan de westelijke rand van Londen legde de hoofdlijndiensten plat en trof ook de Elizabeth Line. Toen een trein brak op de speciale lijnen bij Paddington Station, werd de Elizabeth Line helemaal verstoord tot het eindpunt Abbey Wood in Kent.
Het succes van de Elizabeth Line in het aantrekken van nieuwe passagiers naar de spoorwegen is een zegen en een vloek geweest. Problemen, zoals die zich soms voordoen in Woolwich of Canary Wharf, kunnen leiden tot een enorme migratie naar de aangrenzende Docklands Light Railway, waardoor die dienst wordt overspoeld met domino-effecten. De Elizabeth Line heeft voldaan aan onderliggende behoeften aan sociale en economische kansen, door openbaar vervoer aan te bieden dat toegang geeft tot nieuwe bestemmingen. De keerzijde is dat wat snel een onmisbare economische levensader is geworden, een hartverscheurend verlies is als het niet rijdt.
Burgemeester heeft zijn politieke toekomst toegezegd
De burgemeester van Londen, Sadiq Khan, heeft zich niet onbetuigd gelaten. Tijdens de meest recente bestuursvergadering van Transport for London (TfL) was hij zeer kritisch over de vertragingen en annuleringen. Hij zei dat het niet had voldaan aan de consequent hoge normen die werden verwacht. Dat bleek wel uit de enorme verstoring die begin december het landelijke nieuws haalde. Burgemeester Khan erkende dat de meest recente verstoring – waarbij bovenleidingen werden beschadigd door een andere spoorwegmaatschappij – niet de schuld was van de Elizabeth Line, die een enorme hoeveelheid bijkomende verstoringen ondervond.
De burgemeester heeft echter zijn politieke toekomst toegezegd aan een efficiënt en betrouwbaar openbaar vervoersnetwerk voor Londen. Veel externe waarnemers zouden zeggen dat Londen al een veel beter niveau van openbaar vervoer heeft dan elders in het Verenigd Koninkrijk. Alle andere grootstedelijke gebieden in Groot-Brittannië zijn jaloers op het niveau van de tarieven en de integratie van diensten in alle vormen van openbaar vervoer. Maar nu alle Londense stadsdelen onderworpen zijn aan een beleid van lage emissies voor het wegverkeer, waardoor veel Londenaren gedwongen worden om de auto te laten staan, is er een absolute verplichting om het openbaar vervoer goed aan te bieden. Zoals het er nu voor staat, is dat een verbond dat met betrekking tot de Elizabeth Line is verbroken.
