Spoorsector vreest onstabiele energievoorziening, roept Brussel op tot actie
Tegen de achtergrond van de stijgende energierekeningen en de onzekerheid over een constante aanvoer roept de Europese spoorsector op tot actie.
Sectorverenigingen Community of European Railway and Infrastructure Companies (CER) en de European Rail Freight Association (ERFA) hebben de Europese Commissie afgelopen vrijdag gevraagd ervoor te zorgen dat de beoogde modal shift naar het spoor niet verhinderd wordt door de stijgende energiekosten.
Prijzen zijn verdubbeld tot vertienvoudigd
De kosten voor spoorwegmaatschappijen zijn enorm gestegen na de Russische inval in Oekraïne. Volgens de CER en de ERFA zijn de prijzen voor tractie-elektriciteit al gemiddeld verdubbeld. Sommige landen zijn getuige geweest van een vertienvoudiging. Dit brengt de huidige ticketprijzen en verzendkosten in gevaar en, bij uitbreiding, de modal shift en de klimaatambities van de EU.
“Spoorwegen moeten worden geïdentificeerd als een strategische dienst, die op korte termijn prioriteit moet krijgen in de levering van betaalbare energie. Meer vracht en passagiers op het spoor zullen de energiebalans van de EU verbeteren. Dit is belangrijk in de huidige energiecrisis en om de energieafhankelijkheid van de EU van geïmporteerde fossiele brandstoffen te helpen verminderen”, stelt CER-directeur Alberto Mazzola. Volgens de CER bedraagt energie ongeveer 10-20 procent van de totale kostenbasis van spoorwegondernemingen.
De dreiging van een omgekeerde modal shift
Vorige week verklaarde Network Rail in het VK dat de gecombineerde kosten voor het leveren van elektriciteit aan het netwerk en alle andere brandstofkosten voor treinen, ondersteunende voertuigen en gebouwen het komende jaar zullen oplopen tot meer dan een miljard pond (1,2 miljard euro) waarbij dus voor het eerst de kaap van 1 miljard pond zal worden doorbroken. Dat betekent een stijging tot bijna het dubbele ten opzichte van de voorgaande jaren.
Het VK is echter niet het enige land dat lijdt, aangezien ook de Europese spoorwegmaatschappijen de gevolgen van de hoge prijzen voelen. Nog afgezien van de vrees dat de situatie zou kunnen leiden tot een omgekeerde modal shift, melden spoorwegexploitanten zoals LTG Cargo een verschuiving naar dieseltractie en roepen ze op tot extra maatregelen, vooral voor intermodaal vervoer, met het oog op de groene transitiestrategie.
Vorige week benadrukte UIRR ook het belang van het ondersteunen van gecombineerd en intermodal vervoer. Het uitblijven daarvan kan leiden tot hogere kosten, lagere inkomsten en ongelijke concurrentie op het vlak van langeafstandsvrachtvervoer, niet alleen nu maar ook in de toekomst.
Poging om de prijzen te stabiliseren
In Zwitserland heeft het Federaal Verkeersbureau (BAV) onlangs zijn model voor de prijszetting van spoorwegelektriciteit aangepast, waardoor het mogelijk wordt om een vaste prijs voor minstens vier jaar vast te stellen. Het initiatief is genomen op vraag van de SBB Energy, de spoorwegelektriciteitsleverancier van de Zwitserse spoorwegen, maar het nieuwe model wordt pas in 2025 van kracht en zal daarom weinig veranderen in de huidige situatie. Momenteel kan SBB Energy één keer per jaar een verzoek indienen om de prijs te wijzigen.