Aantal lijnen waarop nog diesellocomotieven rijden daalt verder bij de NMBS

Flickr

De verbindingen verzekerd door dieseltreinen vertegenwoordigen nog maar een klein deel van de 3.600 treinen die de NMBS dagelijks de rails opstuurt. Dat is op het vlak van milieu een goed punt voor de spoorwegexploitant.

De trein is het duurzame vervoermiddel bij uitstek wordt vaak gezegd. Maar wat betekent dat concreet? Is het gewoon een kwestie van de tractiemodus of is het meer dan dat?

Minder primaire energie

De trein is uiteraard een efficiƫnter vervoermiddel dat per vervoerseenheid (passagiers-km) 2 tot 5 keer minder primaire energie nodig heeft dan bijvoorbeeld een brandstofwagen met een gemiddelde bezettingsgraad van 2 of 3 personen.

Tegenwoordig gebeurt meer dan 97% van het transport gedurende de week op basis van elektrische tractie. Sommige reizigers weten zelfs niet dat er nog dieseltreinen worden gebruikt door de NMBS.

Limburgs spoor rijdtt binnenkort voor 100% op elektriciteit

In 2005 erfde Infrabel het netwerk dat beheerd wordt door de dienst Infrastructuur van de NMBS. Tot voor kort waren er nog zeven niet-geƫlektrificeerde lijnen voor passagiersvervoer en binnen enkele maanden zijn dat er nog vijf:

Gent-Oudenaarde-Ronse;

Gent-Zottegem-Grammont;

Gent-Eekloo;

Aalst-Burst;

Charleroi-Couvin;

Mol-Hamont;

Mol-Hasselt.

De dieseltractie op de laatste twee lijnen vanuit Mol behoort binnenkort tot het verleden. Sinds 2021 is Mol-Hamont geĆ«lektrificeerd en in december gaat Mol-Hasselt elektrisch. De provincie Limburg mag dan prat gaan op een ā€‹ā€‹100% geĆ«lektrificeerd netwerk voor het personenvervoer.

Er blijven dan dus nog vijf andere lijnen over, waaronder drie rond Gent en slechts ƩƩn in Walloniƫ.

Rond Gent

De Gentse ster (een uitdrukking die vaak wordt gebruikt) is de belangrijkste van de NMBS op het vlak van dieseltractie. De lijnen L58 Gent-Eekloo, L86 De Pinte-Renaix en L122 Melle-Zottegem-Grammont worden, net als alle andere lijnen, geƫxploiteerd door CAF-treinstellen van de serie AR41.

Er is een niet-geƫlektrificeerde lijn ten noorden van Gent richting Zelzate, maar die wordt enkel gebruikt voor vrachtverkeer. De mogelijkheid wordt bestudeerd om ze in de toekomst weer open te stellen voor passagiersvervoer.

Lijn L82

Deze regel is een geval apart. Ze verbindt Burst met Aalst, maar wordt voor passagersvervoer alleen gebruikt tijdens het schooljaar, met drie treinen in de ochtend en twee in de avond, tijdens de spitsuren voor schoolkinderen.

Unieke lijn in Walloniƫ

Walloniƫ heeft vandaag slechts ƩƩn niet-geƫlektrificeerde lijn: lijn L132 Charleroi-Couvin. Deze prachtige lijn die door het hart van de laars van Henegouwen slingert, is toevertrouwd aan de AR41-treinstellen van de NMBS.

Hoe stoppen met dieseltractie?

Dit kan alleen worden gedaan door te elektrificeren of door te vertrouwen op nieuwe tracties die door de industrie zijn ontwikkeld.

In toepassing van het federale energie- en klimaatplan werd in opdracht van de FOD Mobiliteit een studie uitgevoerd naar de mogelijke alternatieven voor de exploitatie van niet-geƫlektrificeerde spoorlijnen. Deze studie werd eind 2019 toegekend aan Transport & Mobility Leuven.

In samenwerking met Infrabel en NMBS werden verschillende opties zowel economisch als ecologisch vergeleken. Onder andere de aanschaf van nieuwe treinen die zowel onder bovenleiding als op batterij kunnen rijden of de inzet van nieuwe waterstoftreinen aangedreven door brandstofcellen.

Tot op heden is er nog geen beslissing genomen over een omschakeling van de vijf diesellijnen die de NMBS exploiteert naar duurzame brandstoffen of batterijen. Word ongetwijfeld vervolgd.

Auteur: Jos Sterk