EU-parlement stemt voor herziening ETS met directe voordelen voor spoor

De plenaire vergadering van het EU-Parlement stemde op woensdag 22 juni voor de herziening van het EU-emissiehandelssysteem.

In de praktijk betekent dit dat het ETS de emissies van alle vervoerswijzen zal omvatten, terwijl de inkomsten ervan als emissierechten voornamelijk onder de groenere sectoren zullen worden verdeeld. In die zin kan het spoor er veel baat bij hebben.

CER is tevreden

“CER verwelkomt het gebruik van ETS-inkomsten om groen vervoer, inclusief het spoor, te stimuleren. Volgens de nieuwe regels zal ten minste 10 procent van de inkomsten uit de veiling van emissierechten worden besteed aan de ontwikkeling van het openbaar vervoer, met name klimaatvriendelijk passagiers- en goederenvervoer per spoor”, benadrukte de Gemeenschap van Europese Spoorwegen en Infrastructuur Bedrijven.

Het ETS dateert van 2005, maar wordt momenteel herzien als onderdeel van het Fit for 55-pakket. Het werkt volgens het ‘cap and trade’-principe, wat inhoudt dat er een limiet wordt gesteld aan de totale hoeveelheid broeikasgassen die kan worden uitgestoten door de bedrijven die onder het systeem vallen. De limiet wordt in de loop van de tijd verlaagd, zodat de totale uitstoot daalt.

Binnen het plafond kopen of ontvangen organisaties/bedrijven emissierechten, die ze naar behoefte met elkaar kunnen verhandelen. Na elk jaar moet een organisatie voldoende rechten inleveren om haar emissies volledig te dekken; anders worden zware boetes opgelegd. Als een organisatie haar emissies vermindert, kan ze de reserverechten behouden om in haar toekomstige behoeften te voorzien of ze verkopen aan een andere organisatie die geen rechten of te weing rechten heeft.

Bonus-malus systeem

Naast het cap and trade principe wil de EU een bonus-malus systeem invoeren. Hoe zal dit werken? Door de reikwijdte van het ETS uit te breiden, met inbegrip van nu de meeste vervoerswijzen (spoor, weg en zee), zullen de inkomsten die bedrijven betalen wanneer ze meer uitstoten dan zou moeten geaggregeerd en gelijkmatig worden verdeeld over de best presterende bedrijven.

“Het Parlement wil een bonus-malus-systeem invoeren om de beste presteerders en om innovatie te stimuleren en de meest efficiënte installaties in een sector te belonen met extra gratis rechten. Het ETS zal inkomsten genereren om de groene transitie te ondersteunen door ondersteuning van technologieën die bijdragen aan besparingen op energie en hulpbronnen en op vermindering van de vervuiling van het milieu.”

Doelstellingen werden geherdefinieerd

Bovendien herdefinieerde het EU-parlement de doelstellingen die de Commissie voor 2030 had gesteld, en rekent nu naar een reductie van 61 procent in plaats van 63 procent. Het verschil lijkt misschien niet groot, maar is aanzienlijk voor de geleidelijke stappen die nodig zijn om koolstofneutraliteit te bereiken.

“Vandaag is een grote dag voor het klimaat. We zullen vier keer meer broeikasgasemissies per jaar verminderen dan we van 1990 tot vandaag hebben gedaan. Iedereen die in klimaatmitigatie investeert, krijgt steun, maar wie gewoon wil blijven vervuilen, krijgt het moeilijk”, aldus Kamerlid Peter Liese.

“Het is essentieel dat de inkomsten uit ETS volledig worden benut om klimaatmitigatie en een rechtvaardige transitie te stimuleren. Spoorwegen hebben tegenwoordig behoefte aan nieuwe fysieke en digitale infrastructuren. De voltooiing van het TEN-T-netwerk is de perfecte gelegenheid om de spoorwegen concurrerender te maken en het vervoer groener te maken en we hopen dat de ETS-inkomsten financieel zullen bijdragen aan dergelijke doelen”, aldus Alberto Mazzola, uitvoerend directeur van CER.