Virgin verwacht deze maand beslissing over terugkeer op drukste intercityroute in VK

Virgin wil niet alleen de eerste concurrent van Eurostar worden op de Kanaaltunnel, maar wil ook terugkeren naar de West Coast Main Line en nieuwe open diensten lanceren op de zeer winstgevende route. Britse ministers hopen echter het bod en dat van andere particuliere exploitanten tegen te houden, temidden van Labour’s pogingen om de Britse spoorwegen te renationaliseren. De Britse toezichthouder voor de spoorwegen zal deze maand een besluit nemen over deze kwestie.

Na een onderbreking van bijna een half decennium op het gebied van treinen, heeft de Virgin Group van miljardair Richard Branson onlangs grote geluiden laten horen in de Britse spoorwegindustrie. Virgin kondigde eerder dit jaar aan dat het van plan was om een vloot nieuw hogesnelheidsmaterieel te kopen in een poging om diensten langs de Kanaaltunnel te lanceren. Virgin vertelde RailTech dat het zich nog niet volledig had gecommitteerd aan het project, maar het blijft een koploper als potentiële concurrent voor Eurostar. Het bedrijf is nu blijkbaar van plan om opnieuw een winkel te openen voor binnenlandse diensten in het VK.

Als een open access provider zegt Virgin dat het plan is om ‘naast’ de Britse nationale operator te bestaan en “40 nieuwe dagelijkse diensten en 13.680 passagiersstoelen” naar de West Coast Main Line te brengen, de drukste intercityspoorlijn in het Verenigd Koninkrijk. Dat zou een keuze aan verbindingen betekenen van Londen naar Birmingham, Liverpool, Preston en Rochdale.

Het VK ‘verwelkomde concurrentie’?

En volgens het eigen onderzoek van het bedrijf zouden de meeste Britse consumenten “concurrentie verwelkomen” en “het waarderen om een keuze te hebben” tussen verschillende exploitanten. Uit de gegevens van het bedrijf blijkt dat 67 procent van de Britten het eens is met de stelling dat passagiers baat zouden hebben bij meer keuze tussen treinmaatschappijen op belangrijke routes. Phil Whittingham, Virgin’s Rail Project Lead, zei dat Open Access “een aanvulling kan zijn op genationaliseerde diensten, waarbij operatoren samenwerken om groei te versnellen, investeringen te injecteren en meer mensen met de trein te laten reizen.”

Het is belangrijk om te benadrukken dat het enthousiasme van Virgin voor open toegang, en de cijfers in haar onderzoek, een duidelijke neiging hebben naar, nou ja, open toegang. In werkelijkheid blijft het Britse publiek een overweldigende voorstander van renationalisatie: een YouGov-onderzoek uit augustus 2024 gaf aan dat ongeveer 66 procent van de Britten voorstander was van publiek eigendom van de spoorwegen.

Die steun daalde echter naar slechts 6 procent als dat zou betekenen dat de ticketprijzen zouden stijgen. En om eerlijk te zijn tegenover Virgin, tenminste in het begin, betekent meer concurrentie meestal goedkopere, maar vaak sterk fluctuerende prijzen.

Besluit over bod Virgin WCML deze maand

Of Virgin zich weer kan vestigen op de West Coast Main Line (het bedrijf verzorgde de belangrijkste diensten op de route tussen 1997 en 2019, voordat het zijn contract verloor aan Avanti West Coast) valt nog te bezien. Naar verwachting zal het Britse Office of Rail and Road (ORR), de onafhankelijke toezichthouder op de Britse spoorwegen, later deze maand een beslissing nemen over de Open Access-aanvraag. Het lijkt er echter op dat Britse politici zich hard verzetten tegen een dergelijk plan.

Zoals de FT meldt, willen ministers Virgin en andere privémaatschappijen ervan weerhouden om nieuwe diensten te openen die zouden kunnen concurreren met de door de regering gerenationaliseerde spoorwegen. Volgens een brief van het Department for Transport (DfT) van vorige maand is de Labourregering tegen acht van de negen huidige aanvragen van particuliere treinexploitanten om diensten te lanceren die rechtstreeks zouden concurreren met een openbare exploitant. “We maken ons grote zorgen over de onttrekking van inkomsten aan gecontracteerde exploitanten en de onredelijke last die dit op zijn beurt legt op de belastingbetaler”, aldus de brief van het DfT aan de ORR.

Toezichthouder onder druk

Het DfT is blijkbaar vooral bezorgd over de aanvraag van Virgin, die volgens het DfT 110 miljoen pond (114 miljoen euro) aan inkomsten zou “onttrekken” aan bestaande exploitanten. Het DfT is ook bezorgd dat dergelijke diensten niet genoeg capaciteit zouden bieden voor HS2-operaties en de huidige operator Avanti West Coast, die de regering onder haar controle wil brengen.

Het ministerie verzet zich ook tegen vijf aanvragen van FirstGroup, één van Arriva en één van Alliance Rail Limited om nieuwe open toegangsdiensten op te zetten. Dit komt allemaal op het moment dat de Britse Labourregering druk uitoefent op de Britse spoorwegregulator om prioriteit te geven aan economische groei, maar niet ten koste van de belastingbetaler en de prestaties van het netwerk. Ondertussen is de ORR nog steeds – onder nauwlettend toezicht – bezig met het afwegen van haar beslissing over Virgin en de West Coast Main Line.

Lees meer:

• Virgin zet in op 700 miljoen pond financiering voor bod Kanaaltunnel, 2029 ‘realistisch’ voor lancering
• Virgin ‘nog geen toezegging’ voor lancering Kanaaltunneldienst
• Virgin ‘gaat HS treinen kopen’ om Eurostar’s Kanaaltunnel monopolie te bestrijden