HS2 kan ook lage snelheid worden
Euston, Crewe en Manchester zouden allemaal terug op de spoorwegagenda kunnen komen. Een U-bocht, de meest onwaarschijnlijke van alle spoorwegmanoeuvres, is op komst over de toekomst van ’s werelds meest verguisde spoorwegproject – Groot-Brittannië’s haperende poging om een witte olifant / zinloze elitaire supershuttle (doorhalen wat niet van toepassing is) te bouwen.
Zou de hogesnelheidslijn, die nog steeds HS2 heet maar in de loop der jaren sterk is veranderd, een vliegende start kunnen krijgen van de nieuwe Britse regering? De Transport Secretary Louise Haigh lijkt te denken van wel, en dat heeft niets te maken met het feit dat ze een kiesdistrict in Sheffield vertegenwoordigt – want de hoop op een hogesnelheidslijn naar Sheffield is allang opgegeven voor de toekomstdroom die ze altijd al vertegenwoordigden.
Bijlage bij Bijlage nu Hart voor Hart
HS2, het kortste vierletterwoord in de Engelse taal, staat aan de vooravond van een opleving. Het is al een gigantisch civieltechnisch project dat onderweg is tussen het westen van Londen en het centrum van Birmingham. Het is wreed genoeg de Acton to Aston super shuttle genoemd, een weerspiegeling van de wijken in Londen en Birmingham waar het zal eindigen. De ontstellende incompetentie van wanbeheer en overheidsbemoeienis is vaker naar buiten gebracht dan de uiteindelijke treindienst. Nu is er een nieuwe wending.
De radicale verandering van regering in het Verenigd Koninkrijk heeft een radicale verandering teweeggebracht over de toekomst van de hogesnelheidslijn. De minister van Transport heeft laten doorschemeren (politiek jargon voor “niet echt ja zeggen en niet echt nee zeggen”, in dezelfde zin) dat de lijn zou kunnen worden aangelegd om het centrum van Londen te bereiken bij Euston, ondanks al het vitriool dat is uitgestort over het lege bouwterrein naast het verouderde eindstation in Londen. Bovendien zou de lijn kunnen worden verlengd om bij Crewe aan te sluiten op de West Coast Main Line en misschien zelfs wel tot Manchester. Maar (en er zullen altijd ‘hoe dan ook’ zijn met betrekking tot HS2) de lijn zal niet de lichtsnelle geïsoleerde elitedienst zijn die oorspronkelijk was voorgesteld.
Groot-Brittannië failliet laten gaan om het nog erger te maken
De enorme kosten van HS2 zijn vanaf dag één de ondergang van het project geweest. Het is exponentieel duurder om een nieuwe lijn aan te leggen die verbijsterde Brummies in minder dan een uur naar de felle lichten van Londen brengt, maar HS2 zou een hele twintig minuten van de reistijd afsnoepen. “Zeker zestig miljard van iemands ponden waard,” was wat iemand nooit over het project zei.
Oplopende kosten en gemiste deadlines hebben geleid tot een spoorweg die wel eens de duurste ter wereld zou kunnen zijn. Het zou zelfs het duurste overheidsproject in vredestijd in de Britse geschiedenis kunnen zijn. Alleen oorlog voeren heeft ooit meer gekost. De ironie is dat de trein niet alleen nog moet rijden, maar ook aan de schandpaal is genageld als het verkeerde antwoord op de juiste vraag: Groot-Brittannië’s chronische gebrek aan capaciteit voor treinverkeer.
Verkeerd antwoord op juiste vraag
De nieuwe minister van transport zegt dat de vorige regering 60 miljard pond heeft uitgegeven om het probleem op de West Coast Main Line … eigenlijk erger te maken. Door het project terug te brengen tot een op zichzelf staande shuttle, zou er niets van de druk op de WCML verdwijnen. Ongeacht de politieke overtuiging zullen weinigen deze conclusie tegenspreken – zij het met een spectrum aan emoties achter hun tanden.
.
Europa’s drukste spoorlijn met gemengd verkeer zou worden ontlast door de aanleg van HS2, die het langeafstandspassagiersverkeer van de WCML zou halen naar een nieuwe, speciale lijn. Londen zou als nooit tevoren verbonden zijn met Birmingham en Manchester. Als een geïsoleerde shuttle zal niets van dit alles worden bereikt en daarbij zou Groot-Brittannië failliet gaan.
Eén record blijft ongeëvenaard
Nu heeft de nieuwe linkse Labourregering het soort radicale voorstel gedaan waar bijna iedereen in de spoorwegindustrie en het Britse bedrijfsleven in het algemeen al sinds dag één op aandringt. “Bouw HS2, maar schrap het hogesnelheidselement – het is enorm duur en enorm onnodig.” Regeringsbronnen verkondigen nu dat een geherdefinieerd “Hardly Speedy To Manchester” een betaalbaar en haalbaar alternatief is. Louise Haigh gaf deze week een serie interviews waarin ze de natie verlichtte met haar opmerkelijke inzicht: HS2 ging nooit over snelheid, het ging allemaal over capaciteit. De ongelovige stilte was bijna hoorbaar.
HS2 kan dood zijn, maar het is lang leve HC2 (High Capacity Too). Het opmerkelijke inzicht van de minister van Verkeer werd door het hele land met bewondering ontvangen (of misschien ook niet). De verwachting is echter reëel dat het HS2-project vroegtijdig zal worden herzien. Het kan zijn “snelste in Europa” label verliezen en het kan zijn annuleringsaankondigingen aan Crewe en Manchester verliezen. Het zal echter nog steeds één record behouden. HS2 kan er nog steeds prat op gaan de duurste spoorweg ter wereld te zijn.