Drie Landentrein voltooit feestelijke eerste rit tussen Aken, Maastricht en Luik
Afgelopen zondag is de langverwachte ‘Drielanden-trein’ opgenomen in een internationale dienstregeling. Reizigers kunnen nu zonder overstappen reizen tussen Luik (België), Maastricht (Nederland) en Aken (Duitsland) en bijna alle tussenliggende stations. De woensdag ervoor maakte de trein echter al zijn eerste, feestelijke rit met de betrokken partijen.
De trein komt rond 13:35 aan op perron 5B van station Maastricht in Nederland, zo’n 45 minuten na vertrek uit Aken, Duitsland. Zodra de trein tot stilstand is gekomen, stapt de Nederlandse machinist van Arriva uit om een ceremoniële sleutel te overhandigen aan een machinist van de NMBS in België. Immers, wanneer de Drielanden trein die zondag (30 juni) dagelijks gaat rijden, is dit de plek waar machinisten van beide vervoerders (en DB) het van elkaar overnemen.
Als iedereen is ingestapt en de trein zich een weg baant richting Luik, België, is het woord aan Michiel Cusell, regiodirecteur bij Arriva: “Het is een speciale dag, want vanaf volgende week zondag rijdt de trein daadwerkelijk in de dienstregeling, maar vandaag voelt als de eerste rit,” zegt hij. “Er zijn bergen werk verzet, kleine uitdagingen zijn overwonnen of worden nog steeds overwonnen. Maar uiteindelijk rijden we hier met een mooie toekomst, waarbij we drie landen en de Euregio met elkaar verbinden.”
Tekst gaat verder onder de afbeelding.
Cusell vergat niet NMBS en NS te bedanken voor de samenwerking. “Het was niet altijd een natuurlijk huwelijk, maar je hebt wat wrijving nodig om dingen te laten schitteren – en om een trein te laten rijden, dus daar zijn we heel trots op.” Goedele van Goolen, senior manager bij NMBS, beaamt dat: “Het was een pittige samenwerking, zal ik maar zeggen, met veel uitdagingen, maar het is ons toch gelukt, dus bedankt allemaal.”
Ook voormalig adjudant-directeur van Arriva Frank van Setten is trots. Hij is vanaf het begin betrokken geweest bij de Drie Provinciën Trein. Nu doet hij dat als “oproepkracht”, zoals hij zichzelf noemt, omdat hij met pensioen is maar het project graag wil afmaken. “Ik vind het wel heel mooi dat het zo ver is gekomen, want zoals je ziet zijn er ondanks Europa nog heel veel verschillen in deze spoorwegsystemen.”
Innovatieve oplossingen
De Drielanden trein heeft op alle mogelijke manieren blootgelegd waarom het zo moeilijk is om internationale verbindingen te realiseren. Onder andere de verschillen in bovenleidingspanningen, treinbeveiligingssystemen en bedieningstalen onder machinisten vroegen om innovatieve oplossingen. Daar kwamen nog technische problemen bij, plus het recente noodweer dat een deel van het spoor tijdelijk onklaar maakte.
Gelukkig konden sommige problemen worden opgelost in samenwerking met de Zwitserse treinfabrikant Stadler. Dat bedrijf leverde al treinen voor routes tussen Zwitserland en Frankrijk en Italië en had dus ervaring met het rijden onder verschillende spanningsniveaus. Bovendien had het bedrijf onlangs de acht treinen voor deze verbinding uitgerust met ETCS voor gebruik op de Belgische delen van het spoor.
Door dit alles duurde het ongeveer acht jaar voordat het zaadje van de drielanden trein uitgroeide tot wat deze week wordt geoogst. Maar die woensdag rijdt de trein wel over de sporen van Zuid-Nederland. Wat de vertegenwoordigers van de vervoerders daarover te zeggen hebben klinkt natuurlijk geweldig, maar zij hebben het over hun eigen project. Het wordt veel inspirerender als de mensen die met de trein gaan reizen hun gedachte delen.
Grensdorp komt weer tot leven
Neem nou Maria Janssen-Rutten. Ze stapt die woensdag op de trein op het station van Eijsden, een Nederlands dorp aan de Belgische grens. Janssen-Rutten is lid van een burgerinitiatief dat campagne heeft gevoerd voor meer treinverbindingen naar hun gemeenschap daar in de Limburgse heuvels.
Ze vindt het “geweldig” dat de drielanden trein nu haar dorp aandoet, waardoor het voor haar en haar buren veel makkelijker wordt om door de regio te reizen. Het zal haar kleindochter bijvoorbeeld veel minder tijd kosten om naar haar opleiding in Heerlen te gaan met de nieuwe verbinding, omdat de trein daar stopt op weg naar Duitsland.
Tekst gaat verder onder de afbeelding.
De Treinlandtrein zal Eijsden zeker nieuw leven inblazen, denkt Maria. Een plausibele gedachte. Want zoals de locoburgemeester van de gemeente aangeeft, zullen er nieuwe woningen rond het station worden gebouwd nu duidelijk is dat de trein inderdaad naar de stad komt. “Het was een dooie boel, maar er komt weer leven in”, zegt Maria.
Toegankelijke regio
De Drielandstrein betekent ook meer zelfstandigheid voor mensen met een beperking, zegt Else de Bont. Zij is ervaringsdeskundige en lid van de Federatie Gehandicaptenorganisaties Limburg voor Toegankelijkheid, die met de betrokken partijen heeft overlegd over de toegankelijkheid van de nieuwe trein.
De Bont: “Voor ons is dit traject net zo belangrijk als voor alle mensen die geen beperking hebben. Want ik wil in Aken ook op een leuke manier naar de stad, of iets cultureels zien, net als in Luik.” Als het gaat om toegankelijkheid in de trein, vindt ze alles prima. Misschien had ze het lot niet moeten tarten, want even later hapert de glijdende trede, waardoor ze de trein niet zonder hulp kan verlaten. Hopelijk een kinderprobleem dat snel verholpen kan worden.
Testcase voor Europa
Bij het oversteken van de grens met het Belgische spoor merken de passagiers niets van het spanningsslot waaronder ze reizen, dat de trein laat overschakelen van 1500 volt Nederlandse gelijkstroom naar 3000 volt Belgische gelijkstroom. Net zoals ze niets merken van de overgang van het Duitse (15.000 volt wisselstroom) naar het Nederlandse netwerk bij Herzogenrath.
Tekst gaat verder onder de afbeelding.
Even later komt de trein aan in het prachtige station van Luik, waar de aanwezige passagiers worden getrakteerd op een grote stapel Luikse wafels. Hier vertelt de Belgische minister van Mobiliteit Georges Gilkinet aan RailTech dat wat hem betreft de internationale verbinding niet alleen belangrijk is voor België, maar voor heel Europa.
“Het is belangrijk dat we hebben aangetoond dat het mogelijk is om een trein te laten rijden tussen Europese steden”, zegt hij. “Als Belgisch minister van Mobiliteit wil ik meer mensen in de trein voor internationale verbindingen, en hier heeft het een zeer groot potentieel. Het is dus symbolisch belangrijk. Maar ook technisch is het goed gedaan door NS, NMBS en Arriva.”
Dat is misschien nog wel het meest bijzondere aan dit evenement. De trein is een testcase waarbij de verschillen tussen drie Europese landen samenkomen op slechts 78 kilometer spoor. Het heeft even geduurd, maar hij rijdt. Misschien komt de opgedane kennis en ervaring van pas bij de verdere ontwikkeling van het Europese netwerk.
Dit artikel is oorspronkelijk gepubliceerd in onze zusterpublicatie SpoorPro.nl.
